Giáo Hội Việt Nam trong năm 2016
Xin giới thiệu 19 bản tin ghi nhận những sự kiện quan trọng của Giáo Hội Việt Nam, rút ra từ mạng tin Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, phần Tin Tức Giáo Hội Việt Nam.
1. Bản tin Hiệp Thông của Hội đồng Giám mục Việt Nam số 92 mở đầu cho năm 2016 (tháng 1 & 2 năm 2016) với chuyên đề “Truyền giáo”. Trong phần chuyên đề có hai bài nhan đề « Học hỏi và thực hành Niềm Vui Của Tin Mừng » “Evangelii Gaudium” do Lm. Đaminh Ngô Quang Tuyên thực hiện và “Một thần học truyền giáo cho hôm nay » (Phần Mở đầu và Phần I) của hai tác giả Stephen B. Bevans, SVD và Roger P. Schroder, SVD. Hai công trình này cung cấp cho chúng ta những ý tưởng và suy nghĩ phong phú, căn bản về sứ vụ thiết yếu của Giáo Hội là loan báo Tin Mừng.
2. Nhân Tuần lễ cầu nguyện cho các Kitô hữu hiệp nhất (18-25/1/2016), nhằm xây dựng tình huynh đệ Kitô giáo và cùng nhau ca ngợi Đức Chúa Trời, Buổi Suy Tôn Lời Chúa với chủ đề “Được mời gọi để loan báo những kỳ công của Thiên Chúa” (1Pr 2,9), do Ban Mục vụ Đối thoại liên tôn Tổng Giáo phận Tp.HCM tổ chức, đã diễn ra lúc 15g thứ Hai, ngày 25 tháng 1 năm 2016 tại Trung tâm Mục vụ Tổng Giáo phận.
3. Từ chiều ngày 22 đến chiều ngày 23-02-2016, các linh mục Đại diện tư pháp và các linh mục làm việc cho Toà án Hôn phối Giáo Hội trong Giáo tỉnh Sài Gòn đã tề tựu tại Đền Thánh Đức Mẹ Bãi Dâu – Vũng Tàu để tiếp tục học tập Tự sắc “Mitis Iudex Dominus Iesus”.
4. Ngày gặp mặt và giao lưu Nghi thức Ngắm nguyện Mùa Chay Giáo tỉnh Hà Nội lần II được tổ chức tại Nhà thờ chính toà Hải Phòng, giáo phận Hải Phòng, vào thứ Tư 09/03/2016.
5. Thứ Bảy 12-03-2016, Phòng Báo chí Toà Thánh đã công bố thông tin về việc Đức Thánh Cha Phanxicô bổ nhiệm các giám mục cho Giáo Hội tại Việt Nam như sau : Đức Thánh Cha đã bổ nhiệm Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân –hiện đang là Giám mục chính toà giáo phận Lạng Sơn-Cao Bằng– làm Giám mục chính toà giáo phận Đà Nẵng và bổ nhiệm Đức Cha Giuse Châu Ngọc Tri –hiện đang là Giám mục chính toà giáo phận Đà Nẵng– làm Giám mục chính toà giáo phận Lạng Sơn-Cao Bằng.
6. Từ ngày 04-04-2016, Hội đồng Giám mục Việt Nam đã tiến hành họp Hội nghị thường niên kỳ I-2016 tại Toà Giám mục Thái Bình. Tối thứ Năm 07-04-2016, Hội nghị bế mạc sau giờ chầu Thánh Thể. Sáng thứ Sáu 08-04-2016, các Đức Giám Mục chia sẻ niềm vui và hiệp thông với giáo phận Thái Bình trong Lễ mừng 80 năm thành lập giáo phận và Khánh thành Nhà Chung của giáo phận. Trong Hội nghị này, Các Giám mục Việt nam đã cùng nhau suy nghĩ để định hướng mục vụ cho ba năm sắp tới (2017-2019) nhận thấy rằng hướng mục vụ của Giáo Hội tại Việt Nam phải cùng mang lấy ưu tư chung hiện nay của Hội Thánh toàn cầu, chắc hẳn sẽ mang đậm những nét chính, tóm tắt như sau đây : 1- Tỏ lộ Dung mạo của Lòng Thương Xót, 2- Loan báo Tin mừng Lòng Thương Xót phải bắt đầu từ Gia đình, 3- Quan tâm đến việc “Chăm sóc Ngôi Nhà Chung” (Laudato si’) là Trái Đất của chúng ta và 4- Hội Thánh tại Việt Nam luôn hướng theo bản hướng dẫn chỉ đường mà Chúa Thánh Thần qua Đại hội Dân Chúa năm 2010 đã vạch ra, và tóm lược trong tài liệu hậu Đại hội “Cùng nhau bồi đắp nền văn minh Tình Thương và Sự Sống”
7. Giải thích Thông báo ngày 30-4-2016 của Đức TGM Phaolô Bùi Văn Đọc, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam về tình trạng cá chết bất thường tại Miền Trung Việt Nam. Đức TGM Phaolô ký thông báo này ngay trước khi lên đường công tác mục vụ tại Pháp. Có thể vì hơi vội vã nên ngài không thể trình bày rõ ràng và chi tiết những suy nghĩ và mong muốn của ngài. Xin gửi đến cộng đồng Dân Chúa thư này để giải thích rõ hơn nội dung thông báo trên.
8. Trong thông báo về “Miễn nhiệm và Bổ nhiệm” được phổ biến ngày hôm nay, thứ Bảy 07-05-2016,Phòng Báo chí Toà Thánh công bố: Đức Thánh Cha Phanxicô đã chấp thuận đơn từ nhiệm Giám mục chính toà giáo phận Xuân Lộc của Đức Cha Đa Minh Nguyễn Chu Trinh, theo khoản 401 § 1 của Bộ Giáo Luật. Kế nhiệm Đức Cha Đa Minh Nguyễn Chu Trinh là Đức Cha Giuse Đinh Đức Đạo, Giám mục phó giáo phận Xuân Lộc. Đức Cha Giuse Đinh Đức Đạo là Giám mục chính tòa thứ năm của giáo phận Xuân Lộc kể từ khi giáo phận này được thành lập vào năm 1965.
9. Thứ Bảy 25-06-2016, vào lúc 12g giờ Roma (tức 17g giờ Việt Nam), Phòng Báo chí Toà Thánh đã công bố: “Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm linh mục Giuse Đỗ Mạnh Hùng làm Giám mục phụ tá Tổng giáo phận Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam, hiệu toà Liberalia”.
10. Ngày 13-07-2016, Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm các thành viên cho Quốc vụ viện Truyền Thông, trong đó có Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm, Giám mục giáo phận Mỹ Tho -. Quốc vụ viện, được thành lập ngày 27-06-2015, có nhiệm vụ tái cấu trúc, tái tổ chức và liên kết tất cả những cơ quan Toà Thánh có liên hệ với lĩnh vực truyền thông, để đáp ứng tốt hơn nhu cầu truyền giáo của Hội Thánh trong thời đại kỹ thuật số ngày nay.
Quốc vụ viện sẽ bao gồm những cơ quan sau: (1) Hội đồng giáo hoàng về Truyền thông xã hội; (2) Văn phòng báo chí Toà Thánh; (3) Dịch vụ Internet Vatican; (4) Radio Vatican; (5) Trung tâm truyền hình Vatican; (6) Nhà xuất bản Vatican; (7) Nhật báo Osservatore Romano; (8) Nhà in Vatican; (9) Dịch vụ hình ảnh.
Ngoài ra, cùng với Quốc vụ khanh Toà Thánh, Quốc vụ viện cũng đảm nhận trách nhiệm về những trang tin điện tử (websites) của Toà Thánh như: www.vatican.va, và địa chỉ Twitter của Đức Giáo Hoàng: @pontifex.
11. Ủy Ban Giáo Sĩ và Chủng Sinh trực thuộc Hội Đồng Giám Mục Việt Nam tổ chức Khoá Thường Huấn V với đề tài “Phúc Âm hoá và Tân Phúc Âm hoá trong bối cảnh Việt Nam với công việc đào tạo các linh mục tại Việt Nam” từ ngày 03 đến 16 tháng 7 năm 2016, tại Trung tâm tĩnh tâm K’Long, Don Bosco, Giáo phận Đà Lạt, Việt Nam. Khoá Thường Huấn lần này nhận được sự hỗ trợ của Hội Thừa Sai Paris, Bộ Loan Báo Tin Mừng cho các Dân Tộc và một số ân nhân, với sự cộng tác đắc lực của các giáo sư đến từ Học viện Công Giáo Paris, Học viện Truyền giáo Dòng Ngôi Lời (DWIMS) Philippines, Đại chủng viện Suwon Hàn quốc, Đại diện Hội Thừa Sai Paris ở Singapore, Đức Giám Mục Anphong Nguyễn Hữu Long. Có 92 nhà đào tạo ứng sinh linh mục từ 10 Đại chủng viện, 17 Dòng tu và Tu hội, và đại diện của 26 Giáo phận tại Việt Nam đã tham dự Khoá Thường Huấn năm nay.
12. Sau hơn một tháng có quyết định bổ nhiệm của Đức Thánh Cha Phanxicô, ngày 04 tháng Tám 2016 đã diễn ra lễ truyền chức Giám mục cho cha Giuse Đỗ Mạnh Hùng tại Trung tâm Mục vụ Tổng giáo phận TP.HCM vào lúc 8g30. Chủ tế Thánh lễ cũng là vị chủ phong là Đức Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc, hai Đức Giám Mục phụ phong là Đức Cha Antôn Vũ Huy Chương và Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống. Đồng tế với Đức Tổng giám mục Phaolô có 2 Hồng Y, 28 giám mục và khoảng 400 linh mục. Tham dự Thánh lễ có khoảng 3.000 tu sĩ và giáo dân.
13. Nhận lời mời của Ban Tôn giáo Chính phủ, ngày 18 tháng 8 năm 2016, Đức Cha Cosma Hoàng Văn Đạt, giám mục giáo phận Bắc Ninh, Tổng thư ký Hội đồng Giám mục Việt Nam, cùng với đại diện các tôn giáo, đã tới Phủ Chủ tịch chúc mừng ông Trần Đại Quang trong chức vụ Chủ tịch nước.
14. Đúng một năm sau ngày Sắc lệnh thành lập Học viện Công Giáo Việt Nam được Bộ Giáo dục Công Giáo của Toà Thánh ấn ký (14 tháng 9 năm 2015), Khóa học đầu tiên (Cao học thần học) của Học viện đã khai giảng lúc 9 giờ sáng ngày 14-09-2016, lễ Suy tôn Thánh giá, tại trụ sở Văn phòng Hội đồng Giám mục Việt Nam – cũng là nơi đặt tạm Học viện.
Hiện diện tại buổi lễ Khai giảng có Đức Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Việt Nam, Chưởng ấn Học viện; Đức Cha Giuse Đinh Đức Đạo, Giám mục giáo phận Xuân Lộc, Viện trưởng Học viện; Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm; Giám mục giáo phận Mỹ Tho, Phó Tổng thư ký Hội đồng Giám mục Việt Nam; Đức Cha Matthêu Nguyễn Văn Khôi, Giám mục giáo phận Qui Nhơn; Đức Cha Stêphanô Tri Bửu Thiên; Giám mục giáo phận Cần Thơ; Đức Cha Đaminh Nguyễn Chu Trinh, nguyên Giám mục giáo phận Xuân Lộc; quý cha giáo Đại chủng viện, quý cha Bề trên các dòng tu, quý tu sĩ, cùng quý khách mời và các sinh viên của Khoá đầu tiên.
15. Tối thứ Hai 03-10-2016, Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) đã khai mạc Hội nghị thường niên kỳ II năm 2016, cũng là Đại hội lần thứ XIII, tại Trung tâm Mục vụ Tổng giáo phận Sài Gòn – Tp. HCM, với sự tham dự đầy đủ của các giám mục của 26 giáo phận.
Phiên khai mạc bắt đầu với giờ Chầu Thánh Thể và Kinh tối lúc 8g15. Sau đó, Đức Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc chính thức khai mạc Đại hội với lời chào mừng nồng nhiệt và giới thiệu Đức Cha Giuse Đỗ Mạnh Hùng, tân Giám mục phụ tá Tổng giáo phận Sài Gòn – Tp. HCM là thành viên mới của HĐGMVN và Đức Cha Giuse Đinh Đức Đạo là tân Giám mục Chính toà Xuân Lộc. Đức Cha Cosma Hoàng Văn Đạt, Giám mục Bắc Ninh, Tổng thư ký HĐGM thông báo chương trình nghị sự, gồm có: chia sẻ mục vụ các giáo phận và các Uỷ ban, bầu Ban thường vụ và chủ tịch các Uỷ ban trực thuộc HĐGMVN nhiệm kỳ mới (2016-2019), thảo Thư chung gửi Cộng đồng Dân Chúa và Tâm thư gửi các Gia đình Công Giáo, tiến trình xây dựng và phát triển Học viện Công Giáo Việt Nam, thảo luận về việc tái cấu trúc các Ủy ban trực thuộc HĐGMVN, và một số vấn đề khác.
Ban Thường vụ HĐGMVN cho nhiệm kỳ mới (2016-2019):
1. Chủ tịch HĐGMVN: Đức Cha Giuse Nguyễn Chí Linh, Giám mục giáo phận Thanh Hoá;
2. Phó Chủ tịch HĐGMVN: Đức Cha Giuse Nguyễn Năng, Giám mục giáo phận Phát Diệm;
3. Tổng Thư ký HĐGMVN: Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Khảm, Giám mục giáo phận Mỹ Tho;
4. Phó Tổng Thư ký HĐGMVN: Đức Cha Giuse Vũ Văn Thiên, Giám mục giáo phận Hải Phòng.
Các Chủ tịch các Ủy ban trực thuộc HĐGMVN:
1. UB Giáo lý Đức tin: Đức TGM Phaolô Bùi Văn Đọc, Tổng giám mục Tổng giáo phận TP. HCM;
2. UB Kinh thánh: Đức Cha Giuse Võ Đức Minh, Giám mục giáo phận Nha Trang;
3. UB Phụng tự: Đức Cha Emmanuel Nguyễn Hồng Sơn, Giám mục phó giáo phận Bà Rịa;
4. UB Nghệ thuật thánh: Đức Cha Matthêu Nguyễn Văn Khôi, Giám mục giáo phận Qui Nhơn;
5. UB Thánh nhạc: Đức Cha Vinh sơn Nguyễn Văn Bản, Giám mục giáo phận Ban Mê Thuột;
6. UB Loan báo Tin mừng: Đức Cha Alphonsô Nguyễn Hữu Long, Giám mục phụ tá giáo phận Hưng Hoá;
7. UB Giáo sĩ chủng sinh: Đức Cha Antôn Vũ Huy Chương, Giám mục giáo phận Đà Lạt;
8. UB Tu sĩ: Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Đệ, S.D.B., Giám mục giáo phận Thái Bình;
9. UB Giáo dân: Đức Cha Giuse Trần Văn Toản, Giám mục phụ tá giáo phận Long Xuyên;
10. UB Truyền thông Xã hội: Đức Cha Giuse Nguyễn Tấn Tước, Giám mục giáo phận Phú Cường;
11. UB Giáo dục Công Giáo: Đức Cha Giuse Đinh Đức Đạo, Giám mục giáo phận Xuân Lộc;
12. UB Mục vụ Giới trẻ và Thiếu nhi: Đức Cha Phêrô Nguyễn Văn Viên, Giám mục phụ tá giáo phận Vinh;
13. UB Văn hoá: Đức Cha Giuse Vũ Duy Thống, Giám mục giáo phận Phan Thiết;
14. UB Công lý và Hoà bình: Đức Cha Phaolô Nguyễn Thái Hợp, O.P., Giám mục giáo phận Vinh;
15. UB Mục vụ Gia đình: Đức Cha Giuse Châu Ngọc Tri, Giám mục giáo phận Lạng Sơn–Cao Bằng;
16. UB Bác ái Xã hội–Caritas: Đức Cha Tôma Vũ Đình Hiệu, Giám mục giáo phận Bùi Chu;
17. UB Mục vụ Di dân: Đức Cha Giuse Đỗ Mạnh Hùng, Giám mục phụ tá Tổng giáo phận TP. HCM.
Trong thơ Chung ngày 07/10/2016, nhằm hòa với nhịp sống của Hội Thánh toàn cầu cũng như Hội Thánh Á Châu, các Giám Mục đã đề nghị chủ đề Mục vụ gia đình cho ba năm (2016-2019) với những điểm nhấn cho từng năm:
– Năm 2016-2017: Chuẩn bị cho người trẻ bước vào đời sống hôn nhân;
– Năm 2017-2018: Đồng hành với các gia đình trẻ;
– Năm 2018-2019: Đồng hành với những gia đình gặp khó khăn.
16. Sáng ngày 19/10/2016, cha Antôn Nguyễn Ngọc Hà, Giám đốc và các Nhân viên Văn phòng Caritas Huế đã đến thăm và tặng quà cứu trợ cho bà con giáo dân ở giáo xứ Trung Quán, cách Toà Giám mục Huế khoảng 145km, thuộc tỉnh Quảng Bình.
Trong hai ngày 19 và 20 tháng 10, Đức Cha Giuse Nguyễn Văn Yến, Phó Chủ tịch Uỷ ban Bác ái Xã hội – Caritas của Hội đồng Giám mục Việt Nam đã đến giáo xứ Thổ Hoàng và giáo xứ Tri Bản thuộc giáo phận Vinh để thăm hỏi và tặng quà cho các nạn nhân lũ lụt tại đây.
Sáng thứ Tư 26 tháng 10 năm 2016, Ban Thường vụ HĐGM Việt Nam cùng với Uỷ ban Bác ái Xã hội – Caristas Việt Nam đã thực hiện chuyến viếng thăm cứu trợ đồng bào bị lũ lụt tại một số nơi thuộc Hà Tĩnh và Quảng Bình.
17. Nhóm công tác Hỗn hợp Việt Nam-Toà Thánh sẽ tiến hành cuộc họp vòng VI tại Vatican từ ngày 24 đến 26 tháng Mười 2016 với mục đích khai triển và đào sâu mối quan hệ song phương giữa hai quốc gia. Đoàn đại biểu Toà Thánh do Đức ông Antoine Camilleri, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, làm Trưởng đoàn. Đoàn đại biểu Việt Nam do Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn làm Trưởng đoàn. Vòng họp lần trước đã diễn ra tại Hà Nội trong hai ngày 10 và 11 tháng Chín 2014.
Cuộc họp vòng VI của Nhóm công tác Hỗn hợp Việt Nam-Toà Thánh diễn ra tại Vatican từ ngày 24 đến 26 tháng Mười 2016 đã kết thúc. Sau cuộc họp, hai bên đã phổ biến Thông cáo báo chí.
18. Vào lúc 12g trưa (giờ Roma) thứ Bảy 29 tháng 10 năm 2016, tức 17g cùng ngày tại Việt Nam, Phòng Báo chí Toà Thánh công bố : Đức Thánh Cha Phanxicô đã bổ nhiệm Đức Cha Giuse Nguyễn Chí Linh, hiện đang là Giám mục giáo phận Thanh Hoá, làm Tổng giám mục Chính toà Tổng giáo phận Huế, kiêm Giám quản Tông toà giáo phận Thanh Hoá “trống toà và tuỳ ý Toà Thánh”.
19. Ban Từ vựng Công Giáo – UB Giáo lý Đức tin giới thiệu Sách Từ điển Công Giáo. Sách dày 1.248 trang khổ 16cm x 24cm. Bìa carton; nội dung in 2 màu trên giấy đặc biệt siêu nhẹ; gồm 2022 mục từ, mỗi mục từ được định nghĩa vắn tắt, súc tích, dễ hiểu cho mọi người, được tham chiếu với 4 ngôn ngữ: Anh-Pháp-La tinh-Hán; giá bán: 420.000 đồng; dự kiến phát hành ngày 09-12-2016.
Paris, ngày 25/12/2016
Trần Văn Cảnh
(WGP.Đà Nẵng 30.12.2016)