Đây là đề tài được dư luận báo chí chú ý nhiều nhất trong buổi tiếp kiến ĐTC dành cho gần 900 nữ Bề trên Tổng quyền sáng ngày 12-5-2013 tại đại thính đường Phaolô 6. Trong buổi tiếp kiến một số tham dự viên đã đưa ra những câu hỏi và ĐTC ứng khẩu trả lời.

Một nữ tu Bề trên hỏi ĐTC về việc các nữ tu đã giữ vai chính trong các công tác phục vụ người nghèo và bệnh nhân, dạy giáo lý và nhiều thừa tác vụ khác trong Giáo Hội, tại sao không thiết lập một ủy ban chính thức để nghiên cứu vấn đề phụ nữ làm phó tế vĩnh viễn như trong Giáo Hội sơ khai?

ĐTC nhận định rằng vai trò xưa kia của các nữ phó tế cho đến nay vẫn không rõ ràng lắm. Công đồng chung Calcedonia (451) cũng nói nhưng hơi tối. Đâu là vai trò của các nữ phó tế thời đó? Một nhà thần học uyên bác (đã chết rồi) nói với tôi rằng dường như vai trò của họ là để giúp các phụ nữ khi chịu phép rửa tội, dìm mình trong nước, rồi xức dầu trên thân thể các nữ tân dự tòng. Và cũng có một điều ngộ: khi có một vụ xử hôn phối vì người chồng đánh vợ, bà này đến khiếu nại với ĐGM, các nữ phó tế được giao phó nhiệm vụ xem xét trên thân thể người vợ ấy có những vết bầm vì chồng đánh hay không và trình lại cho Đức GM. Đó là điều tôi nhớ được... 

Tôi nghĩ là sẽ hỏi Bộ giáo lý đức tin thông báo cho tôi xem những nghiên cứu về vấn đề này, vì bây giờ tôi trả lời các chị theo những điều tôi đã nghe từ vị linh mục ấy, một nhà nghiên cứu uyên thâm và vững chắc về chức phó tế vĩnh viễn. Về việc lập một ủy ban chính thức để nghiên cứu vấn đề, tôi đồng ý. Tôi nghĩ điều tốt là Giáo Hội làm sáng tỏ vấn đề này.

Về sự hiện diện của phụ nữ trong các tiến trình quyết định của Giáo Hội, ĐTC Phanxicô cho biết ngài đồng ý về việc gia tăng trách nhiệm của nữ giới ở các cấp độ khác nhau trong những trường hợp không đòi phải có quyền tài phán liên quan đến thánh chức. Lý do vì cái nhìn của phụ nữ có thể góp phần phong phú hóa giai đoạn chuẩn bị quyết định cũng như giai đoạn thi hành.

Về việc nữ giới giảng trong thánh lễ, ĐTC nhắc lại kỷ luật hiện nay của Giáo Hội là cần phân biệt: phụng vụ Lời Chúa và phụng vụ Thánh Thể, trong giai đoạn này việc giảng liên quan đến sự chủ tọa thánh lễ là của tư tế. Trong phần đầu, phụ nữ có thể giảng dạy.

ĐTC không quên mời gọi các nữ tu hãy dành chỗ đúng đắn cho việc nghỉ ngơi và đừng lơ là với việc hỏi ý kiến của các nữ tu cao niên, hoặc lãng quên các nữ tu già yếu bệnh tật trong tu viện. Các chị ấy chính là ký ức của Hội dòng, với kinh nghiệm và sự khôn ngoan của các chị.

Một số câu hỏi liên quan đến việc cải tổ trong nhiều dòng tu và có thể có những khó khăn về giáo luật. ĐGH cho biết ngài có khuynh hướng về việc có thể thay đổi một số điều nhỏ trong luật của Giáo Hội, miễn là đây là kết quả của một sự phân định sâu sắc của các giới chức có thẩm quyền.

Chiều ngày 13-5-2016, 870 nữ Bề trên Tổng quyền các dòng trên thế giới đã kết thúc Đại hội lần thứ 20, sau 5 ngày tiến hành tại khách sạn Ergiffe ở Roma, với chủ đề "Kết dệt tình liên đới hoàn cầu để phục vụ sự sống”.

Đại Hội này do Liên hiệp các Bề trên Tổng quyền dòng nữ tổ chức lần thứ 20. Đặc biệt lần này có 6 Bề trên Tổng Quyền của các dòng từ Việt Nam tham dự, đó là dòng Đa Minh Tam Hiệp, Đa Minh Phú Cường, Dòng Mến Thánh Giá Đà Lạt, Dòng MTG Phan Thiết, Dòng Thừa Sai Đức Mẹ Trinh Vương và dòng Con Đức Mẹ Vô Nhiễm Phú Xuân, Huế. Cũng có một Bề trên Tổng quyền người Việt của một dòng Quốc Tế là dòng Chúa Quan Phòng Portieux và một chị tổng cố vấn dòng Đức Bà Truyền giáo.

Cũng nên nói thêm rằng năm 2002, Ủy ban thần học quốc tế đã công bố kết quả nghiên cứu và đi đến xác quyết các nữ phó tế trong giáo hội sơ khai không có vai trò phụng vụ như các nam phó tế. (SD 13-5-2016)

(G. Trần Đức Anh OP, RadioVaticana 13.05.2016)