Bài thuyết trình của ĐHY Blaise Cupich

Trong bài thuyết trình sáng ngày 22-2-2019, ĐHY TGM giáo phận Chicago, cũng là trưởng ban tổ chức cuộc gặp gỡ về bảo vệ trẻ em ở Vatican những ngày này, đã nói đến 4 điều các GM và bề trên dòng cần làm trong việc xử lý những vụ tố cáo lạm dụng, đó là:

4 điều cần thực hiện:

- Lắng nghe tường tận.

- Đề cao vai trò của giáo dân trong lãnh vực này, chống lại thái độ che đậy và bao dung của giáo sĩ đối với những vụ lạm dụng. ĐHY nói: ”Đặc tính công nghị chân thực trong Giáo Hội (nghĩa là mọi thành phần dân Chúa đều tham dự vào hoạt động của Giáo Hội) kêu gọi chúng ta hãy cứu xét rộng rãi chứng từ của giáo dân, vững mạnh và có thể đẩy mạnh sứ mạng chúng ta muốn chu toàn qua cuộc gặp gỡ này. Chúng ta phải du nhập sự tham gia rộng rãi của giáo dân vào mọi nỗ lực để nhận ra và kiến tạo những cơ cấu trả lẽ về trách nhiệm để phòng ngừa nạn giáo sĩ lạm dụng tính dục. 

- Đoàn thể tính: cũng vì thiếu sự cảm thông, liên lạc giữa ĐGH và các GM, và giữa các GM với nhau, giữa các GM và các bề trên dòng, giữa các GM với dân của các vị đưa đến sự thất bại trong việc xác định trách nhiệm của các giáo sĩ các cấp trong việc xử lý những vụ lạm dụng. 

- Đồng hành với các nạn nhân. Nếu Giáo Hội muốn thực sự ôm ấp, như người mẹ yêu thương, đối với các nạn nhân sống sót sau những vụ giáo sĩ lạm dụng, thì mọi cơ cấu trả lẽ về trách nhiệm phải bao gồm tình liên đới và đồng hành thực sự cảm thương đối với các nạn nhân. 

Các thủ tục cụ thể

Cụ thể hơn, ĐHY Cupich đề nghị một loạt những điều cần thực hiện để xử lý các GM và Bề trên thiếu trách nhiệm đối với những vụ lạm dụng: 

1. Thiết lập các tiêu chuẩn để điều tra các GM

Khi các HĐGM, giáo tỉnh hoặc giáo phận cùng thiết lập các tiêu chuẩn để điều tra về các GM, phải có sự can dự và tham khảo các chuyên gia giáo dân, theo giáo luật, và tham chiếu vị TGM đứng đầu giáo tỉnh, xét vì vai trò truyền thống của vị TGM trong việc phối hợp đời sống Giáo Hội. Tất cả phải diễn ra không gây thiệt hại cho thẩm quyền của Tòa Thánh. Nơi nào dân luật đòi phải trình báo những vụ lạm dụng trẻ vị thành niên, luật ấy phải được tuân hành và các chính sách phải làm sáng tỏ các đòi hỏi ấy. 

2. Trình báo những tố cáo

Tất cả những cơ cấu để trình báo những vụ lạm dụng hoặc ngược đãi đối với một GM phải minh bạch và các các tín hữu biết. Phải quan tâm kiến tạo những cơ cấu trình báo độc lập, dưới hình thức một đường giây điện thoại dành riêng hoặc một dịch vụ trang mạng để nhận và truyền những lời tố cáo trực tiếp đến Đức Sứ Thần Tòa Thánh, Tổng Giám Mục của vị GM bị cáo, hoặc nếu cần, gửi đến người thay thế và tới bất kỳ chuyên gia giáo dân nào được dự trù theo qui tắc do HĐGM qui định. Sự tham gia của các chuyên gia giáo dân để trợ giúp từ nay trở thành điều cần thiết cho tiến trình xét xử được tốt đẹp và minh bạch. Phải thiết định các đòi hỏi và thủ tục khác để trình báo chí giáo quyền liên hệ từ phía các giáo sĩ biết hành động sai trái của một GM. 

3. Những thủ tục cụ thể

ĐHY Cupich nói: Theo ý tôi, nên chấp nhận những thủ tục xét xử rõ ràng ăn rễ trong các truyền thống và các cơ cấu của Giáo Hội, đồng thời thỏa mãn các nhu cầu hiện đại nHhận diện và điều tra những thái độ bất hợp pháp của Giám Mục. Tòa Thánh có thể ban hành các luật phổ quát, các HĐGM có thể cứu xét việc chấp nhận các qui luật đặc biệt để đáp ứng những đòi hỏi đặc thù của mỗi HĐGM (Rei 22-2-2019) 

G. Trần Đức Anh OP

(VaticanNews 22.02.2019)