Thứ năm (18-1-2017) là ngày chót trong 3 ngày ĐTC viếng thăm Chile. Lúc 7 giờ rưỡi sáng ngài đã ra phi trường căn cứ quân sự ở Santiago để đáp máy bay tới thành phố Iquique cách đó 1.450 cây số về hướng bắc. Trước khi bước lên máy bay, ngài còn chào thăm riêng 20 người thuộc ban tổ chức cuộc viếng thăm của ngài ở Chile.

Iquique có gần 200 ngàn dân cư, bên bờ Thái Bình dương, tọa lạc tại nơi mà biển và sa mạc gặp nhau. Thực vậy, phía trên thành phố này là một đụn cát không lồ gọi là Cerro Dragón. Khí hậu nóng như sa mạc và ít mưa. Cảng Iquique là một trong những hải cảng sầm suất nhất của Thái Bình dương và là điểm tham chiếu cho nền thương mại nội địa Chile.

Về phương diện tôn giáo, giáo phận Iquique được thành lập cách đây 90 năm và hiện có gần 180 ngàn tín hữu trên tổng số gần 337 ngàn dân cư, với 21 giáo xứ, nhưng chỉ có 12 LM giáo phận và 23 nữ tu.

Đến Phi trường Iquique lúc 10 giờ 45, sau hơn 2 giờ bay từ Santiago, ĐTC đã tiến về khu vực Lobito rộng 20 hecta bên bờ biển để chủ sự thánh lễ cho các tín hữu tại đây, trước sự hiện diện của gần hàng trăm ngàn người. Nhiều người đã đến khu vực này từ hôm trước và lúc 8 giờ tối, cổng vào được mở ra, để các tín hữu vào, qua đêm tại đây để chờ sẵn dự lễ.

Thánh lễ

Thánh lễ ĐTC cử hành bắt đầu lúc 11 giờ rưỡi giờ địa phương, kính Đức Mẹ Camêlô Bổn mạng Chile. Hiện diện trên lễ đài đặc biệt có tượng Đức Mẹ Tirana, rất được các tín hữu miền bắc Chile tôn kính, được đưa từ Đền thánh tới đây.

Trong số các tín hữu hiện diện cũng có bà Tổng thống Michelle Bachelet của Chile. Ngoài các tín hữu Chile thuộc một số giáo phận lân cận, còn có đông đảo các tín hữu đến từ các nước láng giềng như Peru, Bolivia và đặc biệt là Argentina. Đồng tế với ĐTC có hơn 50 GM và hàng trăm LM ngồi trên lễ đài.

Bài giảng của ĐTC

Trong bài giảng thánh lễ, ĐTC đã quảng diễn ý nghĩa bài Tin Mừng về tiệc cưới Cana, trong đó có trình bày Mẹ Maria quan tâm đến đôi tân hôn đang bị thiếu rượu trong tiệc cưới, và áp dụng vào tình trạng dân chúng địa phương, mời gọi họ quan tâm giúp đỡ nhau, đặc biệt là những người di dân, tránh cho họ khỏi sự bóc lột.

ĐTC gợi lại sự kiện Iquique, có nghĩa là "miền đất mơ ước”, aymara, miền đất đã biết đón nhận dân chúng từ các chủng tộc và văn hóa khác nhau, họ đã phải rời bỏ những người thân yêu để ra đi. Đó là một sự khởi hành dựa trên hy vọng đạt được một cuộc sống tốt đẹp hơn, nhưng chúng ta cũng biết rằng cuộc ra đi ấy luôn có sự lo sợ và không chắc chắn đi kèm, không chắc chắn về những gì sẽ xảy ra.

"Miền đất này là miền mơ ước, nhưng chúng ta cũng phải làm sao để nó trở thành một miền đất hiếu khách. Hiếu khách vui mừng như trong đại lễ, vì chúng ta biết rõ rằng không có niềm vui Kitô khi các cánh cửa khép kín; không có niềm vui Kitô khi ta làm cho người khác thấy rằng họ thừa thãi, hoặc không có chỗ cho họ nơi chúng ta" (Xc Lc 16,31).

"Như Mẹ Maria ở tiệc cưới Cana, chúng ta hãy cố gắng học cách quan tâm chú ý trong các quảng trường, và trong các làng mạc chúng ta, và nhận rằng những người có đời sống khó khăn, bị mất mát, hoặc bị cướp đoạt mất những lý do để mừng lễ. Và chúng ta đừng sợ lên tiếng báo động, để nói rằng "Họ không có rượu”. Tiếng kêu của dân Chúa, tiếng kêu của người nghèo, họp thành kinh nguyện và mở rộng con tim, dạy chúng ta quan tâm.

Chúng ta hãy chú ý tới mọi tình trạng bất công và những hình thức bóc lột mới, làm cho bao nhiêu anh chị em chúng ta bị mất niềm vui mừng lễ. Chúng ta hãy quan tâm trước những tình trạng công ăn việc làm bấp bênh, phá hủy đời sống gia đình. Chúng ta hãy chú ý đối với những người lợi dụng tình trạng bất hợp lệ của nhiều người di dân, vì họ khôing biết ngôn ngữ, hoặc không có giấy tờ hợp pháp. Chúng ta hãy quan tâm tới tình trạng thiếu nhà ở, đất đi, công ăn việc làm của bao nhiêu gia đình. Như Mẹ Maria, với đức tin, chúng ta hãy báo động: Họ không có rượu”.

ĐTC cũng nhắn nhủ các tín hữu hãy học hỏi và đẻ cho mình được thấm nhiễm các giá trị, sự khôn ngoan và niềm tin mà những người di dân mang theo họ. Không khép kín đối với những bình "đầy khôn ngoan và lịch sử” mà những người tiếp tục đến miền đất này mang theo. Đứng làm cho chúng ta bị mất những điều tốt đẹp mà họ có thể cống hiến.

Chúng ta hãy để Chúa Giêsu có thể thực hiện phép lạ, biến các cộng đoàn và tâm hồn chúng ta thày dấu chỉ sinh động về sự hiện diện của ngài, một sự hiện diện vui tươi và hân hoan như đại lễ, để chúng ta cảm nghiệm rằng Thiên Chúa ở cùng chúng ta, để chúng ta học cách đón tiếp Ngài giữa chúng ta.

Cuối thánh lễ, ĐTC đã ngỏ lời cám ơn ĐGM Vera Soto của giáo phận Iquique, những lời tiễn biệt của ngài nhân dân các anh em giám mục và toàn thể dân Chúa ở Chile.

Ngài tái cám ơn bà Tổng thống Michelle Bachelet đã mời ngài đến thăm, và ĐTC bày tỏ lòng biết ơn đặc biệt đối với tất cả những người làm cho cuộc viếng thăm này diễn tiến được, chính quyền dân sự, và mọi người.

ĐTC cũng cám ơn hàng ngàn người thiện nguyện âm thầm cộng tác để không thiếu những vò nước, qua đó Chúa có thể làm phép lạ rượu vui mừng... Giờ đây tôi tiếp tục cuộc lữ hành sang Peru. Dân tộc thân hữu và huynh đệ của Đại tổ quốc này mà chúng ta được mời gọi chăm sóc. Một tổ quốc tìm được vẻ đẹp nơi khuôn mặt đa diện của sắc dân họp thành.

Thánh lễ kết thúc lúc quá 1 giờ trưa. ĐTC còn chào bà Tổng thống Michelle Bachelet từ Santiago bay tới đây để tiễn biệt ngài. Vào ban chiều, sau khi dùng bữa trưa tại Nhà tĩnh tâm Đức Mẹ Lộ Đức, ĐTC ra phi trường để đáp máy bay sang Perù.

(G. Trần Đức Anh OP, RadioVaticana 19.01.2018)