Sau khi từ thành Temuco ở miền nam Chile trở về thủ đô Santiago chiều ngày 17-1-2018. ĐTC tới Đền Thánh Đức Mẹ ở Maipu ở mạn đông nam thủ đô. Dọc đường từ phi trường có rất đông tín hữu và dân chúng chào đón ngài. Qua truyền hình người ta thấy nét mặt ĐTC vui tươi như quên hết mệt mỏi trước sự quí mến của dân chúng.

Đền thánh Maipù

Đền thánh Maipù là kết quả lòng trung thành của nhân dân Chile với Đức Mẹ. Thực vậy, hồi năm 1818, tức là 8 năm sau khi nhân dân Chile tuyên bố độc lập khỏi Tây Ban Nha, họ bị quân nước này vây hãm. Dân Chile đã khấn hứa sẽ xây một Đền Thánh dâng kính Đức Mẹ Camêlô tại nơi quân đội Tây Ban Nha bị thất trận. Lời khấn được ứng nghiệm và ngày 14 tháng 3 cùng năm 1818, dân chúng đã khởi công xây đền thánh Maipù và năm nay là kỷ niệm đúng 200 năm biến cố ấy. Giáo Hội địa phương đang cử hành kỷ niệm đặc biệt này với chủ đề: "Đức Mẹ Camêlô, Đền thánh của Mẹ, lời hứa của chúng con”.

Bức tường nguyên thủy của Đền thánh Maipù được dựng lên vào tháng 11 năm 1818 trên nền tại nơi hai tướng Bedrnardo O'Higgins và José de San Martín xác định. Hai Ông đã chiến thắng quân Tây Ban Nha tại Maipù. Đền thờ đầu tiên được hoàn tất vào năm 1887 và được thánh hiến 5 năm sau đó (1892), nhưng rồi bị hư hại nặng trong trận động đất hồi năm 1906. 21 năm sau đó, tức là 1927, Đền thánh cũ được thay thế bằng một Đền Thánh mới, xây cất theo kiểu tân thời, được khởi công vào năm 1944 và 30 năm sau đó, ngày 23-11 năm 1974, Đền thánh này được thánh hiến.

Thánh đường mới có kiến trúc hùng vĩ, cao 89 mét, gian chính của nhà thờ rộng 4.500 mét vuông. Quảng trường trước nhà thờ rộng 30 ngàn mét vuông có hàng cột bao quanh. Hiện nay Đền thánh Maipu được giao phó cho các cha thuộc Tu Hội Schoenstatt coi sóc từ năm 1987, và ĐTC Gioan Phaolô 2 đến viếng thăm cách đây 31 năm. Hồi đó ngài đã đọc kinh phó thác nước Chile cho sự bảo trợ của Đức Mẹ.

Gặp gỡ giới trẻ

Tại Đền thánh Maipu vào lúc 5 giờ rưỡi chiều, ĐTC đã được giới trẻ Chile nồng nhiệt tiếp đón. Ngài đi xe tiến qua các lối đi để chào đón các bạn trẻ, giữa tiếng reo hò của họ.

Đầu buổi gặp gỡ, Thánh Giá giới trẻ đã được rước vào quảng trường trước Thánh Đường, và cũng là biểu tượng Thượng HĐGM về giới trẻ vào tháng 10 năm nay. Các bạn trẻ đã trao cho ĐTC một băng vải màu đỏ, tượng trưng máu Chúa Kitô đổ ra, và ngài đặt băng vải ấy trên Thánh Giá.

Huấn dụ của ĐTC

Trong bài giảng nhân dịp này, sau bài Tin Mừng theo thánh Gioan, đoạn thứ I (35-42) kể lại lời thánh Gioan Tẩy Giả nói với các môn đệ khi Chúa Giêsu đi qua: "Đây là Chiên Thiên Chúa!” và các môn đệ đã đi theo Chúa Giêsu, ĐTC đã dùng những biểu tượng Internet và smartphone để mời gọi các bạn trẻ hãy ”nối mạng” vào Chúa Giêsu.

Sau khi nói đến ước muốn của nhiều người trẻ muốn giữ vai chính trong các cuộc thay đổi và sẵn sàng đương đầu với những thách đố và phiêu lưu trong cuộc đời, và đề cao khả năng rất lớn của người trẻ trong việc động viên, với tinh thần quảng đại, như người ta vẫn thấy khi xảy ra những thiên tai, ĐTC kể lại:

“Trong sứ vụ GM của tôi, tôi đã có thể khám phá thấy có nhiều ý tưởng rất tốt nơi tâm trí người trẻ. Họ băn khoăn, tìm kiếm và có lý tưởng. Vấn đề là nhiều khi những người lớn chúng tôi, với vẻ mặt đạo mạo khôn ngoan, nói rằng: "Chúng nghĩ như vậy thì họ còn trẻ, chẳng bao lâu nữa họ sẽ trưởng thành”. Như thể trưởng thành là chấp nhận bất công, nghĩ rằng chúng ta không thể làm gì được, từ trước đến giờ mọi sự vẫn như vậy.

"Và để ý tới tất cả những thực tại của người trẻ, tôi đã muốn thực hiện trong năm nay Thượng HĐGM thế giới, và trước Thượng HĐGM, sẽ có cuộc gặp gỡ người trẻ để họ cảm thấy và giữ vai chính trong tâm lòng Giáo Hội; để giúp chúng ta làm sao cho Giáo Hội có một khuôn mặt trẻ trung, chắc chắn không phải để chữa trị Giáo Hội bằng thứ kem thẩm mỹ làm trẻ lại, nhưng để Giáo Hội, tự thâm tâm, được gọi hỏi, để những con cái mình đặt câu hỏi hầu trở nên mỗi ngày trung thành hơn với Tin Mừng. Giáo Hội Chile cần các bạn trẻ dường nào, để đánh động và giúp đỡ chúng tôi trở nên gần Chúa Giêsu hơn! Những câu hỏi của các bạn, ước muốn được biết, ước muốn trở nên quảng đại, đòi chúng tôi phải gần gũi hơn với Chúa Giêsu. Tất cả chúng ta đều được kêu gọi gần Chúa Giêsu hơn”.

Và ĐTC nói thêm rằng: "Xin các bạn để tôi kể một giai thoại này. Một hôm khi nói với một người trẻ, tôi hỏi xem điều gì có thể làm cho anh ta cau có khó chịu như vậy. Anh nói với tôi: "Khi điện thoại di động của con bị hết pin hoặc khi con không nối vào internet được”. Tôi hỏi anh: "Tại sao vậy?”. Anh trả lời: "Thưa cha, đó là điều dễ hiểu, không vào internet được, thì con sẽ không theo dõi được tất cả những gì đang xảy ra, con bị ở ngoài thế giới, như bị treo lên vậy. Những lúc như thế con vội chạy đi tìm một máy xạc pin, hoặc một mạng Wi-fi và mật khẩu để nối lại mạng Internet”.

ĐTC bình luận: "Điều này khiến tôi nghĩ rằng đối với đức tin cũng có thể xảy ra một điều như vậy. Sau một thời gian tiến bước ban đầu và sau cái đà khởi đầu, có những lúc chúng ta thấy sóng của chúng ta giảm sút mà không để ý, và chúng ta bắt đầu không còn nối vào mạng nữa, không còn pin, và lúc ấy chúng ta trở nên khó tính, không còn tín thác, buồn sầu, không còn sức mạnh, và chúng ta bắt đầu nhìn mọi sự một cách tiêu cực. Khi chúng ta không còn sự nối mạng mang lại sức sống cho các mơ ước của chúng ta nữa, thì con tim bắt đầu mất năng lực, không còn pin nữa, hoặc nói như một bài ca, "tiếng động xung quanh và sự cô đơn của thành thị cô lập chúng ta với mọi sự. Thế giới bị đảo lộn, tìm cách làm cho tôi bị đắm chìm trong đó, nhận chìm những ý tưởng của tôi”.

Tiếp tục bài huấn dụ với giới trẻ tại Đền thánh Đức Mẹ Maipù, ĐTC nói:

"Khi không còn được nối với Chúa Giêsu nữa, thì rốt cục chúng ta sẽ nhận chìm những ý tưởng, những mơ ước, đức tin của chúng ta và chúng ta trở nên khó tính, cau có. Từ người đang giữ vai chính, như chúng ta đang làm hiện nay và muốn trở nên vai chính, chúng ta có thể đi tới chỗ nghĩ rằng làm cái gì hay không làm, cũng như nhau mà thôi... Tôi quan tâm vì, khi bị "mất sóng”, nhiều người nghĩ là mình chẳng còn gì để cho và như bị lạc hướng. Đừng bao giờ nghĩ rằng bạn chẳng còn gì để cho đi hoặc bạn không cần một ai. Đừng bao giờ nghĩ như vậy. Như thánh Hurtado thường nói, nghĩ như thế chính là một lời khuyên của ma quỉ, hắn muốn bạn nghĩ rằng mình chẳng có giá trị gì và cứ buông xuôi mọi sự như bây giờ. Tất cả chúng ta đều là những người cần thiết và quan trọng, tất cả chúng ta đều có một cái gì đó để cho đi.

ĐTC nhắc đến gương của những người trẻ trong bài Tin Mừng Gioan vừa đọc: Anrê và người môn đệ khác, họ đã được thánh Gioan Tẩy Giả hướng dẫn. Họ cũng như mỗi người chúng ta, đang tìm mật khẩu để nối với Đấng là "Đường, là Sự Thật và là Sự Sống” (Ga 14,6). Tôi nghĩ các bạn có một vị đại thánh có thể hướng dẫn các bạn, một vị thánh hát lên bài ca bằng cuộc sống của mình: "Lạy Chúa, con hài lòng, con hài lòng!”. Đó là thánh Hurtado, Ngài có một qui luật vàng, để hun nóng con tim mình bằng một ngọn lửa có khả năng giữ cho niềm vui được luôn sinh động. Vì Chúa Giêsu chính là ngọn lửa làm cho những người gần Ngài được nồng nhiệt”.

 ĐTC giải thích rằng "Mật khẩu của thánh Hurtado rất đơn gian. Người tự hỏi: "Nếu Chúa Kitô ở trong vị thế của tôi thì Ngài sẽ làm gì?” Tại học đường, đại học, trên đường đi, ở nhà, với các bạn hữu, khi làm việc, hoặc đứng trước những gì bắt nạt, "Chúa Kitô sẽ hành động ra sao trong vị thế của tôi?. Đó là mật khẩu, là tia điện đốt nóng con tim chúng ta, hâm nóng niềm tin và là một tia sáng trong mắt chúng ta.

Cuộc gặp gỡ của ĐTC với giới trẻ kết thúc với kinh Lạy Cha và phép lành của ngài. ĐTC còn dâng tặng chuỗi mân côi bằng vằng trước tượng Đức Mẹ, trước khi lên đường đi tới đại học Giáo Hoàng Công Giáo Chile, cách đó hơn 18 cây số.

 (G. Trần Đức Anh OP, RadioVaticana 19.01.2018)