Niềm an ủi đến từ nhận và trao
Niềm an ủi là quà tặng đến từ Thiên Chúa và đến từ việc phục vụ tha nhân. Để kinh nghiệm được niềm an ủi ấy, cần có trái tim rộng mở của tâm hồn nghèo khó. Đức Thánh Cha chia sẻ như thế trong thánh lễ sáng nay tại nhà nguyện Marta.
Niềm an ủi không có tính tự động
Kinh nghiệm về niềm an ủi là kinh nghiệm thiêng liêng, luôn cần được người khác làm đầy. Đây không phải là kiểu tự an ủi chính mình, không phải như thế. Nếu người ta chỉ biết cố gắng tự an ủi chính mình, thì sớm hay muộn người ta tự dẫn tới chỗ chỉ biết ngắm bản thân mình trong gương. Kiểu ngắm nghía chính mình như thế sẽ càng làm cho bản thân thêm khép kín, càng làm cho bầu không khí thêm ngột ngạt. Như thế, niềm an ủi không phải là sự trang điểm vì trang điểm không giúp phát triển. Tự an ủi theo kiểu soi gương không phải là niềm an ủi mà chúng ta nói ở đây, vì càng ngắm nhìn bản thân sẽ càng khép kín và càng lãng quên tha nhân.
Trong Tin Mừng có nhiều người tự an ủi chính mình theo kiểu soi gương. Đó là người phú hộ cảm thấy đầy đủ tất cả và thỏa mãn, ông còn dự định xây thêm nhiều kho lẫm để chứa của cải. Đó là thái độ của người Phariseu khi cầu nguyện trước bàn thờ. Ông nói: Con tạ ơn Chúa vì con không giống như bao nhiêu người khác. Đây chẳng phải là cầu nguyện mà chỉ là soi gương tự ngắm nghía chính mình. Chúa Giêsu chỉ cho thấy, những kẻ sống như thế sẽ không bao giờ tiến đến chỗ hoàn thiện mà chỉ là con đường hư vinh hư danh phù vân.
Niềm an ủi đến từ trao tặng và phục vụ
Niềm an ủi chân thực đến từ lòng vị tha. Trước hết, chúng ta có niềm an ủi vì Thiên Chúa là Đấng ủi an chúng ta, Ngài ban cho chúng ta niềm an ủi. Sau đó, chúng ta trao tặng niềm an ủi cho người khác bằng đời phục vụ. Niềm an ủi là món quà được nhận lãnh và để trao tặng.
Niềm an ủi đồng thời có ý nghĩa kép: vừa là món quà mà tôi nhận được, vừa là quà tặng tôi cần trao đi. Và như thế, nếu tôi trao tặng bạn món quà an ủi mà tôi nhận được từ nơi Chúa, thì cũng có nghĩa là tôi cần được ủi an. Tôi cần được an ủi, bởi vì chỉ có được món quà an ủi khi tôi nhận ra rằng tôi cần được an ủi. Khi đó chính Chúa sẽ đến an ủi chúng ta, và ban cho chúng ta sứ mạng đi an ủi tha nhân. Thật không dễ để mở lòng đón nhận món quà an ủi, cũng không dễ để đi phục vụ.
Người được chúc phúc
Để có được niềm an ủi, cần có trái tim rộng mở. Những người như thế được gọi là người có phúc, người được chúc phúc. Đó là người có tâm hồn nghèo khó, là người sầu khổ, là người hiền lành, là người khao khát công lý đấu tranh cho công lý, là người biết xót thương người khác, là người có tâm hồn trong sạch, là người xây dựng hòa bình, là người bị bách hại vì sống công chính vì yêu mến công lý. Những tâm hồn như thế mở ra, và Chúa đến ban niềm an ủi vào cõi lòng và sai họ đi an ủi tha nhân.
Thế nhưng, cũng có nhưng người đang khép kín cõi lòng, những người cảm thấy tự đủ, những người không biết khóc than khi thấy điều bất công. Có người luôn gây bạo lực mà không biết đến sự hiền lành. Có người gây ra biết bao bất công, có kẻ không xót thương ai, có kẻ không bao giờ tha thứ vì họ cảm thấy không cần phải được thứ tha. Có những trái tim nhơ bẩn luôn tìm cách vơ vét và khai thác chứ không bao giờ muốn hòa bình. Những tâm hồn khép kín như thế sẽ chẳng bao giờ nhận được món quà an ủi của Thiên Chúa, đồng thời họ cũng chẳng thể ủi an tha nhân.
Lạy Chúa, tâm hồn con hiện tại đang thế nào? Xin cho con biết mở rộng cõi lòng, để xin ơn an ủi của Chúa, và để có thể trao tặng niềm an ủi ấy cho tha nhân. Con cần nhẩm đi nhắc lại điều ấy nhiều lần, để khắc ghi và dâng lời tạ ơn Chúa vì Ngài luôn luôn tìm cách ủi an chúng con. Xin cho con biết mở cửa tâm hồn, dù là hé mở một chút, để Chúa có thể đến và ngự vào.
(Tứ Quyết SJ, RadioVaticana12.06.2017)