“Cầu nguyện là hơi thở của đức tin, cầu nguyện cho chúng ta sức mạnh”

WHĐ – “Tôi muốn cùng với anh chị em nhớ đến những người đã thiệt mạng hôm thứ Năm vừa qua tại Lampedusa. Chúng ta hãy thinh lặng cầu nguyện cho những người phụ nữ, đàn ông và trẻ em này. Hãy khóc thương họ và thinh lặng cầu nguyện”. Đó là lời Đức Thánh Cha trong buổi đọc kinh Truyền tin trưa Chúa nhật hôm nay, nhắc lại vụ đắm tàu ​​thảm khốc diễn ra vào sáng thứ Năm gần đảo Lampedusa nằm giữa Sicilia và Tunisia. Sự kiện này gây xúc động sâu xa trên khắp Italia. Ngay khi còn ở Assisi trong chuyến viếng thăm mục vụ hôm thứ Sáu, Đức Thánh Cha đã bày tỏ tâm tình đau buồn của ngài về thảm kịch này.

Những lời đầu tiên của Đức Thánh Cha trong buổi đọc kinh Truyền tin hôm nay là nói về Assisi: “Tôi muốn tạ ơn Chúa vì ngày hôm kia tôi đã được sống tại Assisi. Đây là lần đầu tiên tôi đến Assisi, và cuộc hành hương này đúng vào ngày lễ Thánh Phanxicô; đó thật là một ơn lớn lao!”

Sau đó Đức Thánh Cha trở lại với bài Tin Mừng trong ngày: các tông đồ xin Chúa Giêsu “Thưa Thầy, xin thêm niềm tin cho chúng con”. Đức Thánh Cha mời các tín hữu lặp lại những lời này vì “đức tin của chúng con nhỏ bé, yếu đuối, mong manh, nhưng chúng con dâng lên Chúa như vậy để Chúa làm cho đức tin ấy lớn lên”. Đức tin ấy, “tuy nhỏ bé, nhưng thật tâm, chân thành” có thể làm “những điều mà con người không thể làm và không thể tưởng tượng”. Bằng chứng là, theo Đức Thánh Cha,chỉ cần nhìn “những người cha, người mẹ phải đối mặt với những hoàn cảnh rất khó khăn, hay những bệnh nhân, cả những người bệnh trầm trọng: họ vẫn truyền đạt sự thanh thản cho những ai đến gặp họ”.

Đức Thánh Cha cũng nhắc đến những nhà truyền giáo sẽ mừng lễ trong tháng Mười này. Họ “mang Tin Mừng và vượt qua những trở ngại đủ loại”. “Điều đó liên quan đến tất cả chúng ta: mỗi người chúng ta, trong cuộc sống hằng ngày, có thể làm chứng cho Chúa Kitô nhờ quyền năng Thiên Chúa, sức mạnh của đức tin. Sức mạnh này chúng ta có được là nhờ cầu nguyện.Cầu nguyện là hơi thở của đức tin. Cầu nguyện là cuộc đối thoại của linh hồn với Thiên Chúa”. Tháng Mười cũng là tháng Mân Côi, “trường dạy cầu nguyện và đức tin”.

Sau khi đọc kinh Truyền Tin, Đức Thánh Cha nói về vụ án phong chân phước cho Rolando Rivi, một chủng sinh thuộc giáo phận Reggio Emilia-Guastalla, Bắc Italia. Rolando bị giết khi mới 14 tuổi, vào năm 1945, đây là thời kỳ nhà cầm quyền bạohành khốc liệt đối với các giáo sĩ. Ngài bị sát hại vì tội mặc áo dòng và đã nhân danh Thiên Chúa lên án nạn bạo lực trong thời hậu chiến.

Vatican Radio

ĐTC Phanxicô Trả Lời Giới Trẻ trong Chuyên Viếng Thăm Mục Vụ tại Assisi

“Cha không có vàng hay bạc để tặng các con, nhưng cha có một điều giá trị hơn nhiều, là Tin Mừng của Chúa Giêsu. Các con hãy ra đi với lòng can đảm! Với Tin Mừng trong quả tim và trong tay mình, hãy làm chứng cho đức tin bằng cuộc sống của các con: hãy mang Đức Kitô vào trong nhà các con, hãy rao giảng Người giữa các bạn bè các con, hãy chào đón và phục vụ những người nghèo!”

Dưới đây là bản dịch bài huấn từ của ĐTC Phanxicô trong buổi gặp gỡ giới trẻ của Umbria tại Công Trường của Vương Cung Thánh Đường Santa Maria degli Angeli, Assisi hôm thứ sáu ngày 4 tháng 10, 2013.
 

* * *

NHỮNG CÂU HỎI CỦA GIỚI TRẺ ĐỆ TRÌNH Đức Thánh Cha

--------------------------------------

1. Gia Đình: Chiara và Nicola Volpi (Perugia - Città della Pieve)

Chúng con là những người trẻ đang sống trong một xã hội đặt trọng tâm vào cảm giác hạnh phúc, thú vui, nghĩ đến mình. Sống đời hôn nhân của các Kitô hữu trẻ thật phức tạp, sẵn sàng đón nhận sự sống là một thách thức và một lo sợ thường xuyên. Như một cặp vợ chồng trẻ, chúng con cảm nhận được niềm vui của cuộc sống hôn nhân, nhưng cũng trải qua những mệt mỏi và thách đố hàng ngày. Làm sao Hội Thánh có thể giúp chúng con, các mục tử của chúng con có thể giúp chúng con điều gì, và chúng con được mời gọi để đi những bước gì?

2. Việc Làm: Danilo Zampolini (Spoleto - Norcia) và David Girolami (Foligno)

Ngay cả Umbria trong cuộc khủng hoảng kinh tế chung của những năm gần đây đã đưa đến những tình cảnh khó khăn và nghèo đói. Tương lai không chắc chắn và đe dọa. Nguy cơ là mất thậm chí cả hy vọng cùng với sự an toàn kinh tế. Một Kitô hữu trẻ phải nhìn về tương lai như thế nào? Phải dấn thân vào con đường nào để xây dựng một xã hội xứng đáng với Thiên Chúa và xứng đáng với con người?

3. Ơn Gọi: Benedict Fattorini (Orvieto - Todi) và Chiaroli Maria (Terni - Narni - Amelia)

Phải làm gì trong cuộc sống? Phải xử dụng những tài năng mà Chúa đã ban cho con thế nào và ở đâu?

Đôi khi có bị thu hút bởi ý tưởng về thiên chức linh mục hay đời sống thánh hiến. Nhưng giờ dây chúng con thấy sợ hãi. Rồi sau đó, tự hỏi về một cam kết như thế này: “suốt đời”? Làm sao để nhận ra lời mời gọi của Thiên Chúa? ĐTC khuyên hững người muốn dâng hiến cuộc đời của mình để phục vụ Thiên Chúa và tha nhân những gì?

4. Truyền Giáo: Luca Nassuato (Assisi - Nocera Umbra - Gualdo Tadino), Mirko Pierli (Città di Castello) và Petra Sannipoli (Gubbio)

Thật là tốt đẹp cho chúng con được ở đây với ĐTC và được nghe những lời của ĐTC khuyến khích và sưởi ấm tâm hồn chúng con. Năm Đức Tin, được kết thúc trong vòng vài tuần nữa, tái đề nghị với tất cả các tín hữu tính cấp bách của việc công bố Tin Mừng. Chúng con cũng muốn tham gia vào cuộc phiêu lưu thú vị này. Nhưng làm thế nào? Chúng con có thể đóng góp được những gì? Chúng con nên làm gì?

Các bạn trẻ của Umbria thân mến, chào các con!

Cảm ơn các con đã đến, cảm ơn các con vì lễ hội này! Thực sự, đây là một lễ hội! Và cảm ơn các con vì những câu hỏi của các con.

Cha rất vui vì câu hỏi thứ nhất đến từ một cặp vợ chồng trẻ. Một chứng từ đẹp! Hai người trẻ, đã chọn, đã quyết định, để bắt đầu một gia đình với niềm vui và lòng can đảm. Phải, đó là sự thật, cần phải có can đảm để bắt đầu một gia đình! Phải có can đảm! Và câu hỏi các con, cặp vợ chồng trẻ, cũng liên quan đến câu hỏi về ơn gọi. Hôn nhân là gì? Hôn nhân là một ơn gọi đích thực, cũng như ơn gọi linh mục và đời sống tu trì. Hai người Kitô hữu kết hôn với nhau đã nhận ra trong chuyện tình của họ ơn gọi của Chúa, ơn gọi kết hợp hai người, nam và nữ, thành một thân xác, một đời sống. Và bí tích Hôn Phối bao bọc tình yêu này bằng ân sủng của Thiên Chúa, bắt nguồn từ Chính Thiên Chúa. Với hồng ân này, với sự chắc chắn của ơn gọi này, các con có thể bắt đều cách an toàn, không sợ bất cứ điều gì, các con có thể cùng nhau đương đầu với tất cả mọi sự!

Chúng ta hãy nghĩ đến cha mẹ, ông bà của chúng ta hoặc ông các cụ cố của chúng ta: các ngài đã kết hôn trong những điều kiện khó khăn hơn nhiều so với chúng ta, một số trong thời chiến tranh, hoặc trong chiến tranh, một số là di dân, như cha mẹ của cha. Đâu là sức mạnh của các ngài? Các ngài đã tìm thấy sức mạnh trong niềm xác tín rằng Chúa ở cùng các ngài, rằng gia đình đã được Chúa chúc phúc trong Bí Tích Hôn Phối, và sứ vụ sinh sản cùng dạy dỗ con cái cũng được chúc phúc. Với những xác tín này các ngài đã vượt trên ngay cả những thử thách nghiêm trọng nhất. Đó là những xác tín đơn giản, nhưng thực tế, hình thành những cột trụ nâng đỡ tình yêu của các ngài. Cuộc sống của các ngài thật không dễ dàng, và đã có những vấn đề, nhiều vấn đề. Nhưng những xác tín đơn giản này đã giúp các ngài tiến về phía trước. Và các ngài đã cố gằng để tạo nên cho một gia đình tốt đẹp, để trao ban sống và để dưỡng dục con cái.

Các bạn thân mến, chúng ta muốn có nền tảng luân lý và tinh thần này để xây dựng tốt và vững chắc! Ngày nay, nền tảng này không còn được đảm bảo bởi các gia đình và truyền thống xã hội nữa. Thực ra, xã hội mà trong đó các con được sinh ra ưu đãi những quyền của cá nhân hơn những quyền của gia đình - những quyền cá nhân này - ưa thích những mối liên hệ chỉ tồn tại cho đến khi khó khăn xảy ra, và vì lý do này mà đôi khi người ta nói về mối liên hệ vợ chồng, gia đình và hôn nhân một cách quá phiến diện và giả trá. Chỉ cần xem một vài chương trình truyền hình là đủ để các con thấy những giá trị này! Bao nhiêu lần các linh mục - chính cha cũng đã đôi khi nghe được điều này – có lần cha nói với một cặp sắp sửa kết hôn: “Các con có biết rằng hôn nhân là việc suốt đời không?” “À, chúng con yêu nhau rất nhiều, nhưng... chúng con sẽ tiếp tục ở cùng nhau bao lâu còn tình yêu. Khi hết tình yêu, thì đường ai nấy đi.” Và tính ích kỷ: khi tôi không còn cảm thấy yêu thì tôi cắt đứt hôn nhân và tôi quên rằng đó là “một thân xác duy nhất” không thể phân chia. Và lập gia đình là điều nguy hiểm; điều nguy hiểm là tính ích kỷ đe dọa chúng ta, bởi vì nó nằm ở trong tất cả chúng ta, chúng ta có khả năng của một cá tính nhị phân: một cá tính nói: ”Tôi, tự do, tôi muốn điều này...”, và cá tính kia nói, “ôi, tôi, cho tôi, với tôi, đối với tôi...”. Ích kỷ luôn luôn, nó quay trở lại với mình và không thể mở lòng ra cho người khác. Khó khăn khác là nền văn hóa này là nền văn hóa của tạm bợ: có vẻ như không có gì là dứt khoát. Tất cả mọi sự chỉ là tạm thời. Như cha đã nói trước đây: Tốt, tình yêu, bao lâu nó còn tồn tại. Tốt, cha đã từng nghe một chủng sinh nói: “Con muốn trở thành một linh mục, nhưng chỉ mười năm thôi. Sau đó con phải nghĩ lại.” Và đó là nền văn hóa tạm bợ. Chúa Giêsu không cứu chúng ta cách tạm thời: Người cứu chúng ta cách dứt khoát!

Nhưng Chúa Thánh Thần luôn luôn gợi lên những giải pháp mới cho những nhu cầu khẩn cấp mới! Vì thế trong Hội Thánh đã có gấp bội những lớp học cho những cặp đính hôn, những khóa dự bị hôn nhân, những nhóm phu thê trẻ trong các giáo xứ, những phong trào gia đình... Đó là một sự phong phú bao la! Đó là những điểm tham chiếu cho tất cả mọi người: những người trẻ đang tìm kiếm, các cặp vợ chồng đang gặp khủng hoảng, những cha mẹ đang đau khổ vì con cái và ngược lại. Rồi còn có những hình thức đón nhận khác nhau: chăm nuôi, nhận con nuôi, nhà nuôi dưỡng đủ loại... Óc tưởng tượng – cho phép cha nói điều này – óc tưởng tượng của Chúa Thánh Thần thật là vô hạn, nhưng cũng rất thực tế! Sau đó, cha khuyên các con đừng sợ bước những bước dứt khoát: Đừng sợ chúng. Đã bao nhiêu lần cha nghe các bà mẹ nói với cha: “Nhưng, thưa cha, con có một đứa con trai 30 tuổi mà chưa lập gia đình, con không biết phải làm gì! Nó có một bạn gái xinh đẹp, nhưng nó không quyết định.” Nhưng, bà ơi, đừng kéo dãn thêm áo nữa! Đời là thế! Các con đừng sợ bước những bước dứt khoát, chẳng hạn như bước hôn nhân: hãy đào sâu tình yêu của các con, qua việc tôn trọng thời giờ và những cách diễn tả, cầu nguyện và chuẩn bị tốt, nhưng sau đó hãy tin tưởng rằng Chúa sẽ không bỏ các con một mình! Hãy mời Người vào trong nhà các con như một người trong gia đình, Người sẽ luôn luôn nâng đỡ các con.

Gia đình chính là ơn gọi mà Thiên Chúa đã viết trong bản tính của người nam và người nữ, nhưng có một ơn gọi bổ sung cho hôn nhân: ơn gọi sống đời độc thân và khiết tịnh vì Nước Trời. Đó là ơn gọi mà chính Chúa Giêsu đã sống. Làm sao để nhận ra nó? Làm sao để theo nó? Đó là câu hỏi thứ ba mà các con đã đặt ra. Nhưng một số trong các con có thể nghĩ, hoan hô (bravo) vị giám mục này! Chúng con hỏi những câu hỏi và ngài đã sẵn sàng trả lời tất cả, bằng văn bản! Cha đã nhận được những câu hỏi này một vài ngày trước đây. Vì thế mà cha biết. Và cha trả lời các con với hai yếu tố quan trọng về việc làm thế nào để nhận ra ơn gọi làm linh mục hay đời sống thánh hiến. Hãy cầu nguyện và bước đi trong Hội Thánh. Hai điều này đi cùng nhau, chúng gắn bó với nhau. Ở nguồn gốc của mọi ơn gọi sống đời thánh hiến luôn luôn là một kinh nghiệm mạnh mẽ về Thiên Chúa, một kinh nghiệm mà các con sẽ không bao giờ quên, tức là các con sẽ nhớ suốt đời! Và đó là kinh nghiệm mà Thánh Phanxicô đã có. Và điều này chúng ta không thể tính toán hay đặt chương trình trước. Thiên Chúa luôn luôn làm cho chúng ta ngạc nhiên! Chính Thiên Chúa là Đấng mời gọi, nhưng điều quan trọng là phải có một mối liên hệ hàng ngày với Ngài, lắng nghe Ngài trong thinh lặng trước Nhà Tạm và trong tận đáy lòng mình, trò truyện với Ngài, đến gần các Bí Tích. Có mối liên hệ gia đình này với Chúa giống như giữ cho cửa sổ của cuộc đời mình mở ra để Ngài làm cho chúng ta nghe thấy tiếng nói của Ngài, những gì Ngài muốn nơi chúng ta. Thật tốt đẹp khi nghe các con, nghe các linh mục tham dự, các nữ tu... Thật là tuyệt đẹp bởi vì mỗi câu chuyện đều độc đáo, nhưng tất cả đều khởi đầu từ một cuộc gặp gỡ, là cuộc gặp gỡ chiếu soi tận đáy lòng, chạm đến con tim và liên hệ đến toàn thể con người: tình cảm, trí tuệ, giác quan, tất cả mọi sự. Mối liên hệ của chúng ta với Thiên Chúa không chỉ là một phần của chính mình, nhưng liên quan đến tất cả mọi sự. Đó là một tình yêu quá cao cả, quá đẹp, quá thật, đáng được tất cả và xứng đáng với sự tin tưởng của chúng ta. Và một điều cha muốn nói hết sức, đặc biệt là hôm nay: trinh tiết vì Nước Thiên Chúa không phải là “không” mà là “có”! Tất nhiên, điều ấy ngụ ý là từ bỏ một mối liên hệ hôn nhân và gia đình của mình, nhưng nền tảng là “xin vâng” như một đáp trả lời “có” của Đức Kitô dành cho chúng ta, và lời “có” này làm cho nó sinh hoa trái.

Nhưng tại đây, ở Assisi chúng ta không cần những lời nói! Có Thánh Phanxicô, có Thánh Clara ở đây, các con hãy thưa chuyện với các ngài! Đặc sủng của các ngài là tiếp tục trò truyện với nhiều người trẻ trên toàn thế giới: là những thanh niên thiếu nữ bỏ lại tất cả mọi sự để đi theo Chúa Giêsu trên con đường của Tin Mừng.

Đây, Tin Mừng. Cha muốn dùng từ “Tin Mừng” để trả lời hai câu hỏi khác mà các con đã đặt ra cho cha, câu hỏi thứ hai và thứ tư. Một câu hỏi liên quan đến việc dấn thân phục vụ xã hội, trong giai đoạn khủng hoảng này, là khủng hoảng đe dọa niềm hy vọng; và câu hỏi kia liên quan đến việc truyền giáo, việc đem sứ điệp của Chúa Giêsu đến cho tha nhân. Các con hỏi cha: chúng con có thể làm gì? Chúng con có thể đóng góp gì?

Ở đây, tại Assisi, gần Portiuncula, cha dường như nghe tiếng của Thánh Phanxicô nhắc lại cho chúng ta: “Tin Mừng, Tin Mừng!” Ngài cũng nói với cha, thực ra, trước hết cho cha: ĐTC Phanxicô, hãy là một tôi tớ của Tin Mừng! Nếu cha có vẻ không thể là một tôi tớ của Tin Mừng, cuộc đời của cha không có giá trị gì cả!

Nhưng Tin Mừng, các bạn thân mến, không chỉ về tôn giáo, mà còn về con người, toàn thể con người, về thế giới, xã hội và nền văn minh của nhân loại. Tin Mừng là sứ điệp cứu rỗi của Thiên Chúa cho nhân loại. Nhưng khi chúng ta nói “sứ điệp cứu rỗi,” đây không phải là một cách nói bóng gió, không phải chỉ là những ngôn từ hoặc lời nói trống rỗng như có rất nhiều ngày nay! Nhân loại thực sự cần được cứu rỗi! Chúng ta thấy điều này mỗi ngày khi lật qua báo chí, hoặc nghe tin tức trên các đài truyền hình, nhưng chúng ta cũng nhìn thấy điều này chung quanh chúng ta, trong những con người, những hoàn cảnh, và chúng ta nhìn thấy điều này trong chính mình chúng ta! Mỗi người chúng ta cần ơn cứu rỗi! Chúng ta không thể tự mình làm điều ấy! Chúng tôi cần ơn cứu rỗi! Cứu khỏi cái gì? Khỏi sự dữ. Sự dữ tác hành, nó làm công việc của nó. Nhưng sự dữ không phải là điều không thể thắng nổi và người Kitô hữu không rút lui khi phải đương đầu với sự dữ. Còn các con, những người trẻ, các con có muốn rút lui trước sự dữ, những bất công và những khó khăn hay không? Các con có muốn hay không? [Những người trẻ thưa: Không!] À, tốt. Như thế này! Bí mật của chúng ta là Thiên Chúa lớn hơn sự dữ: nhưng điều này là sự thật! Thiên Chúa lớn hơn sự dữ. Thiên Chúa là Tình Yêu vô hạn, lòng thương xót vô biên, và Tình Yêu đó đã chinh phục sự dữ tận gốc rễ của nó trong Cái Chết và sự Phục Sinh của Đức Kitô. Đây là Tin Mừng, Tin Mừng: Tình Yêu Thiên Chúa đã chiến thắng! Đức Kitô đã chết trên Thánh Giá vì tội lỗi chúng ta và đã sống lại. Với Người chúng ta có thể chống lại sự dữ và thắng nó mỗi ngày. Các con có tin điều ấy hay không? [Những người trẻ thưa: Có!] Nhưng lời thưa 'có' phải đi vào cuộc sống! Nếu tôi tin rằng Chúa Giêsu đã chiến thắng sự dữ và cứu tôi, tôi phải đi theo Chúa Giêsu, tôi phải đi trên con đường dẫn đến cùng Chúa Giêsu suốt đời tôi.

Như vậy, Tin Mừng, sứ điệp cứu độ này, có hai mục tiêu liên hệ với nhau: mục tiêu thứ nhất là khơi dậy đức tin, đó là rao giảng Tin Mừng, và mục tiêu thứ nhì là biến đổi thế gian theo kế hoạch của Thiên Chúa, đó là việc sinh động hóa xã hội của các Kitô hữu. Nhưng chúng không phải là hai mục tiêu riêng biệt, chúng là một sứ vụ duy nhất: đem Tin Mừng qua việc làm nhân chứng bằng cuộc sống có sức biến đổi thế gian của chúng ta! Đây là phương thế: đem Tin Mừng qua việc làm nhân chứng bằng đời sống của chúng ta.

Chúng ta hãy nhìn lên Thánh Phanxicô: Ngài đã làm tất cả những việc này, với sức mạnh của một Tin Mừng duy nhất. Thánh Phanxicô đã làm tăng trưởng đức tin, đã đổi mới Hội Thánh, và đồng thời đổi mới xã hội, đã làm cho nó thêm huynh đệ, nhưng luôn luôn với Tin Mừng, bằng việc làm nhân chứng. Các con có biết điều mà Thánh Phanxicô đã từng nói với anh em của Ngài không? “Hãy luôn luôn rao giảng Tin Mừng và nếu cần, cũng bằng lời nói.” Nhưng, làm thế nào? Các con có thể rao giảng Tin Mừng mà không cần lời nói không? Có thể! Bằng việc làm chứng! Làm chứng đi trước, lời nói đi theo sau! Nhưng làm nhân chứng!

Người trẻ Umbria: các con cũng hãy làm điều đó! Hôm nay, nhân danh Thánh Phanxicô, cha nói với các con, cha không có vàng hay bạc để tặng các con, nhưng cha có một điều giá trị hơn nhiều, là Tin Mừng của Chúa Giêsu. Các con hãy ra đi với lòng can đảm! Với Tin Mừng trong quả tim và trong tay của mình, hãy làm chứng cho đức tin bằng đời sống của các con: hãy mang Đức Kitô vào trong nhà các con, hãy rao giảng Người giữa các bạn bè các con, hãy chào đón và phục vụ những người nghèo. Những người trẻ, các con hãy đem đến cho Umbria một sứ điệp sự sống, bình an và hy vọng! Các con có thể làm điều ấy!

Đọc Kinh lạy Cha và Phép Lành 

Và xin vui lòng, cha xin các con hãy cầu nguyện cho cha!

Phaolô Phạm Xuân Khôi, VCN

Một tuần bận rộn tại Vatican

Nhà báo Công Giáo John Thavis gọi tuần lễ vừa rồi là tuần lễ “bận rộn” tại Vatican: định ngày phong thánh cho hai vị giáo hoàng, cuộc phỏng vấn Đức Giáo Hoàng gây nhiều ngạc nhiên, cuộc họp của 8 vị Hồng Y cố vấn và sau cùng là cuộc viếng thăm nơi sinh của vị thánh được đức đương kim giáo hoàng chọn làm tên.

Sốt dẻo nhất

Nhà báo John Allen còn đi xa hơn khi cho rằng tuần vừa qua là tuần “có nhiều tin ức sốt dẻo (breaking)” hơn cả trong suốt 20 năm ông tường trình về Vatican, ngoại trừ 2 cơ mật viện bầu giáo hoàng: hội đồng Hồng Y, cuộc phỏng vấn Đức Giáo Hoàng; đi thăm Assisi; nhà huyền nhiệm. 

Như mọi người đều đã biết, hôm thứ Hai, Đức Phanxicô chủ tọa cơ mật viện Hồng Y để định ngày 27 tháng Tư, nhằm Chúa Nhật Lòng Thương Xót Chúa, làm ngày phong thánh cho hai đức Gioan XXIII và Gioan Phaolô II. Lễ phong thánh cho hai vị giáo hoàng này sẽ đem tới Rôma lượng khách hành hương đông đảo không thua đám tang Đức Gioan Phaolô II năm 2005. 

Cũng trong cùng cơ mật viện trên, Đức Phanxicô thăm dò các Hồng Y về ý niệm thiết lập các tòa án quốc gia và miền trên khắp thế giới để giải quyết các vụ lạm dụng tình dục. Đây là ý niệm đã được lưu hành lâu nay, phản ảnh tình thế nhiều giáo phận, nhất là các giáo phận tại các nước đang mở mang, không đủ tài nguyên hay chuyên môn để giải quyết hữu hiệu các vụ việc này. Đây là hành vi cụ thể đầu tiên của Đức Phanxicô trong việc cải tổ trận tuyến chống lạm dụng tình dục.

Cũng vào hôm thứ Hai, Đức Phanxicô ban hành tự sắc chính thức thiết lập tân hội đồng Hồng Y làm cơ quan cố vấn thường trực của ngài và dành quyền được thêm các thành viên cho hội đồng. Đây quả là phương cách để Đức Phanxicô làm nổi bật tầm quan trọng của nhóm vốn được gọi là G8 này. 

Qua thứ Ba, lại có cuộc phỏng vấn làm rúng động các sạp báo. Cuộc phỏng vấn lần này do nhà báo Ý thiên tả, vô tín ngưỡng là Eugenio Scalfari thực hiện. Trong cuộc phỏng vấn này, Đức Phanxicô cực lực kết án các vây bủa kiểu “triều đình vua chúa” tại Vatican, coi chúng như “phong cùi”, nhìn nhận rằng việc ham quyền trần đời vẫn còn mạnh mẽ, nhiều giáo sĩ vẫn còn “qui Vatican”; ngài coi cải đạo là “vô nghĩa một cách long trọng” và hứa sẽ làm mọi cách để thay đổi hệ thống này.

Cũng vào hôm thứ Ba, Ngân Hàng Vatican, chính thức gọi là Viện Các Công Trình Tôn Giáo, công bố phúc trình hàng năm lần đầu tiên trong 125 năm lịch sử để được kiểm nhận bởi một thanh lý viên độc lập, một hành vi rõ ràng nhằm phóng chiếu một bầu khí trong sáng mới. Tin sốt dẻo vào hôm đó cũng cho thấy ngân hàng này đã đóng cửa khoảng 900 trương mục, trong đó, có các trương mục của các tòa đại sứ ngoại quốc, vì thiếu văn bản tài liệu hay vì chuyển ngân mờ ám. 

Vẫn trong ngày thứ Ba, cuộc họp được nhiều người mong chờ của G8 bắt đầu khai mạc, kéo dài qua chiều ngày thứ Năm. Đức Phanxicô tham dự hầu như mọi phiên họp. Các phiên họp này khởi đầu diễn ra tại Tông Dinh, nhưng sau đó, được rời tới Casa Santa Marta.

Qua thứ Tư, phát ngôn viên Vatican, Cha Lombardi, cho các phóng viên hay G8 đã xem sét mối liên hệ giữa các bộ của Vatican với Đức Giáo Hoàng, vai trò của Quốc Vụ Khanh, và việc cải tổ Thượng Hội Đồng Giám Mục, cũng như các vấn đề mục vụ như việc chăm sóc các cặp vợ chồng. Ngài cho hay các Hồng Y cũng cân nhắc viễn kiến về Giáo Hội từng được Vatican II phát biểu.

Hôm thứ Năm, Đức Phanxicô ban triều kiến cho các tham dự viên hội nghị kỷ niệm 50 năm ngày ban hành thông điệp Pacem in Terris của Đức Gioan XXIII, công khai đặt câu hỏi liệu các hạn từ “công lý” và “liên đới” có “ở trong tự điển của ta” hay “tất cả chúng ta có làm việc để chúng trở thành thực tại” hay không. Đức Phanxicô cũng nhân dịp này bày tỏ tình liên đới với các nạn nhân đắm tầu tại Lampedusa, điểm đổ bộ tại nam Địa Trung Hải của những người di dân khốn khổ, nơi ngài từng tới viếng thăm ngày 8 tháng Bẩy.

Cũng hôm thứ Năm, báo chí Ý cho công bố cuộc điều tra của nhà cầm quyền Ý về Đức Ông Nunzio Scarano, cựu kế toán viên của Vatican, bị bắt hồi tháng Sáu vì bị tố cáo can dự vào việc nhập lậu 26 triệu Mỹ Kim tiền mặt vào Ý dưới sự cậy nhờ của một gia đình tài phiệt hàng hải. Scarano trước đó vốn làm việc tại sở Quản Trị Di Sản Của Tòa Thánh (APSA), một cơ quan quản trị tài sản và đầu tư vật chất của Vatican. Có tường trình cho rằng ngài nói với các điều tra viên rằng các viên chức APSA thường nhận quà cáp của các ngân hàng muốn giao dịch với Vatican như đi du lịch trên tầu, ngụ tại khách sạn 5 sao, cả đấm bóp nữa. 

Scarano cho rằng APSA hành xử như một “ngân hàng song hành”, cho phép các yếu nhân ký thác tiền trong trương mục của mình và còn hứa sẽ qua mặt cả ngân hàng Vatican nữa. Ngài cũng cho biết các thủ tục đấu thầu để sửa chữa các tài sản của APSA đều bị lừa lọc, trong đó, các viên chức chia nhau lợi nhuận do tiền đút lót. 

Cũng trong ngày thứ Năm, Cha Lombardi có buổi thuyết trình về G8. Trong số các điểm được nêu ra, ngài cho hay các vị Hồng Y và Đức Giáo Hoàng không chỉ đưa ra các sửa đổi chiếu lệ đối với tông hiến Pastor Bonus, tức tông hiến của Đức Gioan Phaolô II về Giáo Triều, mà là các thay đổi quan trọng trong một văn kiện hoàn toàn mới. Cha cho rằng các thay đổi này sẽ đi theo hướng nhấn mạnh tới vai trò của Vatican như để “phục vụ các Giáo Hội địa phương”, chứ không phải “trung ương tập quyền”. Ngài cũng bảo: các Hồng Y dành nhiều quan tâm cho giáo dân, trong đó có vai trò của họ bên trong Vatican. Trả lời câu hỏi của một phóng viên, cha cho hay: vấn đề lạm dụng tình dục không được nêu lên trong phiên họp của G8. 

Tối thứ Năm, khoảng 8 giờ, giờ Rôma, Cha Lombardi phát hành một thông cáo qua đường điện thư (email) cho biết: phiên họp tới của G8 sẽ diễn ra trong các ngày 3-5 tháng Mười Hai và một phiên khác vào đầu tháng Hai. Trước đó, ngài cho hay các Hồng Y vẫn tiếp tục làm việc giữa các phiên họp này để thâu lượm dữ liệu, đánh giá các ý niệm và trình các gợi ý lên Đức Giáo Hoàng.

Thứ Sáu, 4 tháng 10, Đức Phanxicô đi Assisi, một chuyến đi vừa để hành hương vừa để nói lên viễn kiến của ngài về Giáo Hội. Điều đáng lưu ý: hai điểm dừng chân đầu tiên là để gặp người bệnh và người nghèo. Với người bệnh, ngài bỏ bản văn soạn sẵn để nói về việc người Kitô hữu phải lắng nghe người thương tật. Sau đó, ngài chỉ trích điều ngài gọi là “Kitô Giáo Chạp Phô” (pastry shop Christianity), nhấn mạnh rằng không có Thánh Giá không có Kitô Giáo. Ngài cũng nhắm vào giới truyền thông, cho rằng báo chí “đầy chuyện tưởng tượng” về chuyến đi của ngài vì cho rằng ngài tới đây để “lột trần” Giáo Hội, khỏi các tước hiệu vênh vang, bán tống bán táng mọi tài sản... Ngài bảo: quan tâm thực sự của ngài là kêu gọi Giáo Hội “lột bỏ” cơn bệnh “ung thư trần thế” của mình. Trong Thánh Lễ, ngài nhấn mạnh rằng hòa bình theo Thánh Phanxicô không phải là “đường hóa học” hay “một loại hoà hợp đa thần với các sức mạnh của vũ trụ”, mà là hòa bình trong liên hệ bản thân với Chúa Kitô. Allen cho rằng nhiều người vẫn nghĩ Vatican là biểu hiệu đầu tiên của ngôi vị giáo hoàng, nhưng đối với Đức Phanxicô, bản doanh tâm linh thực sự của ngài nằm ở Assisi. 

Nói chuyện với người vô thần

Đang có nhiều tranh luận về tính đáng tin cậy của bản văn thuật lại cuộc đàm đạo giữa Đức Phanxicô và nhà báo Eugenio Scalfari, nhất là khi đi vào chi tiết. Cha Lombardi cho rằng chiều hướng của bản văn thì “đáng tin cậy” vì nếu Đức Phanxicô cảm thấy suy nghĩ của ngài bị “trình bày sai lạc một cách trầm trọng” hẳn ngài đã lên tiếng nói như thế rồi. Nhưng Cha không nói gì khi được yêu cầu xác nhận việc quả Đức Phanxicô có nói như thế, từng lời một hay không. 

Nhà quan sát Vatican sành sõi là Andrea Tornielli, người từng quen biết Đức Phanxicô trước khi được bầu làm giáo hoàng, hôm thứ Tư vừa qua có viết rằng ông hoài nghi: một số điều đã được gán cho Đức Phanxicô trong cuộc phỏng vấn này, như việc ngài xin được vài phút trước khi chấp nhận kết quả cuộc bầu để vào một căn phòng nhỏ hồi tâm. Tornielli cho rằng không hề có căn phòng nhỏ nào cạnh bancông của Vương Cung Thánh Đường Thánh Phêrô như Scalfari mô tả, và dù sao, các Hồng Y có mặt hôm đó cho hay Đức Giáo Hoàng chấp nhận việc bầu ngài ngay lập tức. 

Ý niệm cho rằng một số điều đăng trên tờ La Republica có thể được tái tạo sau đó chứ không hẳn là các trích dẫn trực tiếp khiến một số người bối rối vì sau đó, bài phỏng vấn đã được L'Osservatore Romano, tờ báo chính thức của Vatican, đăng lại. Cả trang mạng của Vatican cũng in lại bài phỏng vấn này. Họ cho rằng nếu không biết chắc đây có phải thực là lời của Đức Phanxicô hay không, thì các cơ quan chính thức của Vatican đang làm gì đây?

Theo Allen, có lẽ cái nhìn thông sáng nhất về biến cố trên là của chính Cha Lombardi. Ngài cho rằng ta đang được chứng kiến việc xuất hiện một lối ăn nói hoàn toàn mới của một vị giáo hoàng: một lối nói không chính thức, rất tự phát và đôi khi ủy thác cho người nghe nhiệm vụ phải chi tiết hóa cuối cùng. Cha cho rằng lối nói mới này cần “một khoa giải thích mới”, một khoa giải thích trong đó ta không nên quá chú trọng tới các từ ngữ riêng rẽ mà là ý hướng tổng quát (overall sense). 

Cha bảo: “Đây không phải là Denzinger", tức bộ tuyển tập các giáo huấn chính thức của Giáo Hội do tác giả người Đức lừng danh soạn thảo, “cũng chẳng phải là bộ giáo luật”. 

Cha nói thêm: “Điều Đức Giáo Hoàng làm là trình bày các suy niệm có tính mục vụ, mà trước đó chưa được xét duyệt từng chữ bởi hàng 2 chục thần học gia, để có thể chính xác về mọi điều. Nó cần được phân biệt hẳn với một thông điệp hay một tông huấn hậu thượng hội đồng, tức các văn kiện của huấn quyền”. 

Allen cho rằng tiềm ẩn trong phản ứng trên là việc Đức Giáo Hoàng có lẽ sẽ tiếp tục phương thức ăn nói như trên và đôi khi cho phép các giọng nói ở bên ngoài vòng phát ngôn viên chính thức được quyền thông báo cho thế giới điều ngài muốn nói, tin tưởng họ sẽ nắm được những điểm chính và không lo lắng đối với chi tiết. Trong tình thế này, cố gắng đặt mỗi dòng, mỗi câu chuyện vui dưới kính hiển vi quả là điều mất thì giờ vô ích. 

Cha Lombardi ngụ ý cho thấy nếu Đức Giáo Hoàng muốn phát biểu cách chính thức và hoàn toàn chính xác, hẳn ngài đã chọn cách khác. 

Vụ Scarano

Theo Allen, vụ Đức Ông Scarano cho ta nhận định sau đây. Thứ nhất, người bị tố cáo có đủ lý do trong đời để kéo người khác vào vòng nghi ngờ với hy vọng giảm khinh tội trạng của mình. “Không phải chỉ có tôi!” vẫn là cách bào chữa thông thường xưa nay đối với đủ hạng người bị bắt quả tang đang thọc tay vào hũ kẹo. 

Nói thế, nhưng dù gì Đức Ông Scarano vẫn là một viên chức cao cấp của APSA, nên các lời ngài tố cáo cần được xem sét nghiêm chỉnh. Nếu một số lời ấy có giá trị, hẳn chúng sẽ đảo ngược lối suy nghĩ của phần lớn các quan sát viên đối với việc cải tổ tài chánh của Vatican. 

Trong cuộc cải tổ này, quan trọng nhất phải là ngân hàng Vatican, hiện đang kéo chú ý hàng đầu vì các điều bị coi là tai tiếng và âm mưu che đậy. Tuy nhiên, sự thật là hiện nay, ngân hàng này được kể là định chế tài chánh đang được cải tổ sâu rộng nhất. 

Được thế một phần nhờ sự đe doạ đóng cửa mà Đức Phanxicô cũng như Hội Đồng Hồng Y của ngài từng đưa ra; sự đe dọa này khiến ngân hàng phải mau mau sửa đổi; phần khác cũng nhờ viễn kiến của vị tân chủ tịch, Ernst von Freyberg. Ông này từng thổ lộ với Allen rằng tham vọng của ông là loại bỏ các tường trình có tính gièm pha của báo chí bằng cách để họ dễ dàng có được thông tin trực tiếp từ chính ông thay vì từ những đồn đại ở các quán bar.

Thành thử, hiện nay, việc thanh lọc ngân hàng Vatican đã trở thành dễ dàng trong khi các định chế tài chánh khác thì chưa có được tình thế ấy, trong đó có APSA và cơ quan quản trị Thị Quốc Vatican. 

Nhà huyền nhiệm

Trong cuộc phỏng vấn của Scalfari, khi được hỏi về kinh nghiệm huyền nhiệm, Đức Phanxicô cho hay: “Đầu óc tôi hoàn toàn trống rỗng và một cơn xao xuyết lớn tràn ngập tôi. Để làm nó tiêu tan và để được thư giãn, tôi nhắm mắt lại và xua đuổi mọi ý nghĩ, cả ý nghĩ từ chối, không chấp nhận chức vụ, như thủ tục phụng vụ cho phép. Tôi nhắm mắt lại và không còn xao xuyến hay xúc động gì nữa”. 

Đức Phanxicô cho rằng trải nghiệm trên giúp ngài can đảm chấp nhận nhiệm vụ và sẵn sàng tiến bước. Đây là cái nhìn thấu suốt, giúp giải thích một điều vẫn được coi là khó giải thích trước đây: sự biến đổi nơi Jorge Mario Bergoglio từ ngày trở thành Giáo Hoàng Phanxicô. 

Trong suốt 15 năm làm tổng giám mục Buenos Aires, ngài chỉ nhận cho phỏng vấn 5 lần. Vừa làm giáo hoàng chưa đầy 7 tháng, ngài đã cho người ta 3 cuộc phỏng vấn, tất cả đều đáng chú ý. 

Các ký giả tường thuật về ngài lúc còn ở Á Căn Đình cho hay ngài không thích được chú ý. Và nếu phải xuất hiện nơi công cộng, thì ngài thường tỏ ra trịnh trọng và làm người ta hơi chút buồn chán. Nhưng khi lên ngôi giáo hoàng, ngài trở thành “ngôi sao nhạc rock”. Khi còn là tổng giám mục và chủ tịch hội đồng giám mục Á Căn Đình, ngài rất thận trọng và đắn đo trong các tuyên bố công khai, còn khi đã là giáo hoàng, ngài hoàn toàn thoải mái. 

Em gái của ngài là Maria Elena Bergoglio, hồi tháng Tư, cũng nhận định như thế: có điều gì khác xẩy ra nơi con người của ngài kể từ ngày lên ngôi tòa Thánh Phêrô. 

Mới đây, một vị Hồng Y từng bỏ phiếu cho ngài, khi được ngài cho yết kiến riêng, đã cho Allen hay ngài nói với Đức Phanxicô: “Đức Thánh Cha không y hệt như người con biết ở Á Căn Đình”. Theo vị Hồng Y này, câu trả lời của Đức Giáo Hoàng ít nhiều giống như sau: “khi được bầu, một cảm thức bình an và tự do nội tâm rất lớn đã xâm chiếm lấy tôi, và nó không bao giờ rời tôi nữa”. 

Nói cách khác, Đức Phanxicô đã có được một trải nghiệm huyền nhiệm nào đó lúc được bầu làm giáo hoàng và trải nghiệm này xem ra đã giải thoát để ngài trở nên tự phát hơn, bộc trực hơn và bạo dạn hơn bất cứ thời điểm nào trước đó trong sự nghiệp của ngài. 

Ta không bao giờ nên hoài nghi dấu vết huyền nhiệm chung quanh ngôi vị giáo hoàng. Đức Gioan Phaolô II, chẳng hạn, đôi khi bị tố cáo là quá cương quyết, thậm chí cố chấp nữa, khi đã quyết định một điều gì. Ấy thế nhưng ngài cũng là vị giáo hoàng từng xác tín rằng ngày 13 tháng Năm, năm 1981, Đức Trinh Nữ Maria đã thay đổi đường bay của viên đạn để giữ ngài lại tiếp tục chức vụ. Không còn hoài nghi gì nữa việc niềm tin này đã khiến Đức Gioan Phaolô II cảm nhận sự chắc chắn đối con đường ngài đang theo, một con đường vượt quá cả luận lý học phàm nhân. 

Cũng thế, Đức Phanxicô nay cũng có thể cảm nhận được sự thoải mái trong đường hướng mới, một đường hướng vượt quá các tính toán giao tế nhân sự hay “các thực hành khéo léo nhất” của khoa quản trị hợp đoàn. Ít nhất, điều này xem ra cũng là hệ luận bề mặt của những điều ngài nói với vị Hồng Y trên đây và với Scalfari.

Vũ Văn An, VCN