Tuy con người vì ích kỷ và đam mê có các hành động gây ra cái chết, nhưng Thiên Chúa luôn tìm tái trao ban sự sống cho nó. Toàn Thánh Kinh nhắc nhở cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa là Đấng Hằng Sống, là Đấng trao ban sự sống và chỉ cho con người con đường sự sống toàn vẹn.
Các đe doạ liên tục chống lại sự sống con người
Lúc 10 giờ 30 sáng Chúa Nhật 16-6-2013, nhân Ngày của Tin Mừng Sự Sống trong Năm Đức Tin, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chủ sự Thánh lễ trước thềm Đền thờ Thánh Phêrô với sự tham dự của khoảng 100.000 tín hữu, trong đó có các phái đoàn của Phong trào Sự Sống đến từ nhiều nước trên thế giới.
Cùng đồng tế với Đức Thánh Cha có Đức Hồng y Zygmunt Zimowski, Chủ tịch Hội đồng Toà Thánh về Y tế, vài giám mục và 200 linh mục.
Giảng trong Thánh lễ cử hành ngày Tin Mừng Sự sống Đức Thánh Cha giải thích mục đích như sau: Với việc cử hành này, trong Năm Đức Tin, chúng ta muốn cảm tạ Chúa về ơn sự sống, trong tất cả mọi biểu lộ của nó, đồng thời chúng ta muốn loan báo Tin Mừng Sự Sống. Tiếp đến, Đức Thánh Cha đã quảng diễn các bài đọc Chúa Nhật XI Thường Niên năm C trong 3 điểm suy tư: Thứ nhất, Thánh Kinh mặc khải cho biết Thiên Chúa Hằng Sống, Thiên Chúa là Sự Sống và suối nguồn sự sống; thứ hai, Chúa Giêsu Kitô trao ban sự sống và Chúa Thánh Thần duy trì chúng ta trong sự sống; và thứ ba, đi theo con đường của Thiên Chúa dẫn đưa tới sự sống, trong khi đi theo các thần tượng dẫn đưa tới cái chết.
Tuy con người vì ích kỷ và đam mê có các hành động gây ra cái chết, nhưng Thiên Chúa luôn tìm tái trao ban sự sống cho nó. Toàn Thánh Kinh nhắc nhở cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa là Đấng Hằng Sống, là Đấng trao ban sự sống và chỉ cho con người con đường sự sống toàn vẹn. Sách Sáng Thế nói rằng Thiên Chúa nhào nặn nên con người với bụi đất, thổi một hơi thở sự sống vào mũi nó và con người trở thành một sinh linh (x. St 2,7). Thiên Chúa là nguồn mạch sự sống; nhờ hơi thở của Người mà con người có sự sống, và hơi thở của Thiên Chúa đỡ nâng con đường cuộc sống trần gian của nó.
Đức Thánh Cha nói thêm trong bài giảng: Thiên Chúa là Đấng Hằng Sống, là Đấng Thương Xót. Chúa Giêsu đem sự sống của Thiên Chúa đến cho chúng ta, Chúa Thánh Thần dẫn đưa chúng ta vào sự sống ấy và duy trì chúng ta trong tương quan sinh động là con cái Thiên Chúa. Nhưng rất thường khi con người không chọn sự sống, không lựa Tin Mừng sự sống, mà để cho mình bị hướng dẫn bới các ý thức hệ và luân lý ngăn cản sự sống, không dung tha cho sự sống, bởi vì chúng bị chỉ huy bởi sự ích kỷ, lợi nhuận, bổng lộc, quyền bính, thú vui, chứ không phải bởi tình yêu thương và việc kiếm tìm thiện ích của người khác.
Vào cuối buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư 19-6-2013, Đức Thánh Cha lại mời goi mọi người đón nhận và làm chứng cho Tin Mừng sự sống, thăng tiến và bảo vệ sự sống trong mọi chiều kích và giai đoạn của nó. Kitô hữu là người ủng hộ sự sống, là người thưa xin vâng đối với Thiên Chúa, là Đấng Hằng Sống.
Sau đây, chúng tôi xin gửi tới quý vị và các bạn bài phỏng vấn Đức Hồng y Zygmunt Zimowski, Chủ tịch Hội đồng Toà Thánh về Y tế, về các đe doạ liên tục chống lại sự sống con người. Chúng thể hiện qua các luật lệ phá thai, ngừa thai, giết người già, người bệnh nặng, bằng cách làm cho chết êm dịu, loại bỏ các thai nhi tàn tật...
Hỏi: Thưa Đức Hồng y, có điều gì nối liền "Ngày cử hành Tin Mừng Sự Sống" và Năm Đức Tin, là hai biến cố lớn trong sứ mệnh của Giáo Hội giữa lòng thế giới ngày nay không?
Đáp: Chúng là hai biến cố có trọng tâm hiệp nhất là Chúa Giêsu Kitô, Đấng mà Giáo Hội được mời gọi loan báo, cử hành và làm chứng trong thế giới dọc dài các thế kỷ, như là Chúa của sự sống. Liên quan tới điều này tôi cho rằng các kiểu diễn tả chứa đựng trong thông điệp "Tin Mừng Sự Sống" đều soi sáng. Và đối với mỗi tín hữu các kiểu nói này tái khẳng định sự cấp thiết phải tuyên xưng niềm tin của mình nơi Chúa Giêsu Kitô, "Ngôi Lời sự sống", với lòng khiêm tốn và can đảm. Vì thế, số 29 của Thông điệp viết: "Tin Mừng sự sống là một thực tại cụ thể và cá nhân, bởi vì nó hệ tại việc loan báo chính con người của Đức Giêsu. Đức Giêsu là Con từ đời đời nhận sự sống từ Thiên Chúa Cha, và đã đến giữa loài người để làm cho họ tham dự vào ơn sự sống này: "Ta đến để chúng có sự sống và sống đồi dào." Từ chiều kích thần học này cũng lập tức nảy sinh ra một hiệu quả cụ thể liên quan tới suy tư và hoạt động cụ thể, trong tất cả mọi hình thái dấn thân trong lĩnh vực rộng rãi và bổ túc của các hoạt động xã hội, y tế và trợ giúp bác ái. Khoa học và việc thực hành y khoa hằng ngày can thiệp vào đời sống con người từ lúc thụ thai cho tới lúc chết tự nhiên. Tuy nhiên, sự thực liên quan tới giá trị và sự bất khả xâm phạm của bản vị con người, và sự sống của nó rất qúa thường khi bị nguy hiểm. Từ đó, đối với Giáo Hội và mỗi tín hữu, phải cấp thiết tái khẳng định đức tin như dấn thân trực tiếp trong lĩnh vực nghề nghiệp cũng như riêng tư, vào việc thăng tiến và bênh vực giá trị của sự sống và phẩm giá không thể đụng chạm tới của con người.
Hội đồng Toà Thánh về Y tế được mời gọi nói lên và làm chứng một cách hùng hồn và luôn luôn thời sự việc phục vụ của tình bác ái trong chân lý, là trung tâm sứ mệnh rao truyền Tin Mừng của Giáo Hội. Sau cùng, tôi ước mong nhấn mạnh, như trong buổi giới thiệu Kim chỉ nam của các nhân viên y tế do Hội đồng công bố trong năm "Tin Mừng Sự Sống", và ghi nhận rằng với lòng khiêm tốn nhưng cũng với sự hãnh diện, chúng ta có thể cho rằng Kim chỉ nam của các nhân viên y tế được ghi vào trong dấn thân của "việc tái truyền giảng Tin Mừng". Trong việc phục vụ sự sống, một cách đặc biệt nơi các người đau khổ, theo gương mầu nhiệm của Đức Kitô, nó đạt được phẩm chất của nó.
Hỏi: Thưa Đức Hồng y Chủ tịch, một cách nòng cốt "Tin Mừng Sự Sống" tìm cách cảnh báo trước vài khuynh hướng dẫn đưa tới chỗ chống đối, một đàng là nền văn hoá và sự tự do, đàng khác là thân xác, thiên nhiên và luật tự nhiên, và đặt để sự thật và phẩm giá con người vào trung tâm của diễn văn. Từ năm 1995, là năm công bố thông điệp "Tin Mừng Sự Sống" cho tới ngày nay, đã có gì thay đổi trong tương quan nói trên chưa?
Đáp: Liên quan tới vấn đề này, tôi muốn minh nhiên một trong các khía cạnh của thế giới ngày nay, xem ra tích cực 100%, nhưng trái lại, phải được điều hành với sự chú tâm lớn, và phải luôn luôn ý thức rằng y khoa có mục tiêu là con người, sức khoẻ của nó và việc chữa lành khi cần và có thể. Trong toàn cảnh xã hội văn hoá hiện nay của các quốc gia kỹ nghệ tân tiến, việc gia tăng kỹ thuật hoá y khoa luôn là điều ngày càng hiển nhiên hơn. Nó đồng hành với việc gia tăng theo hàm số mũ các khả thể can thiệp của các nghiên cứu khoa học và việc áp dụng kỹ thuật của chúng. Không thể không hứng khởi về điều này, nhưng sự kiện dành ưu tiên cho các dụng cụ chứ không cho con người, là mục tiêu của việc sử dụng các dụng cụ đó, dẫn đưa tới chỗ khiến cho các chữa trị trở thành vô nhân bản. Nghĩa là các tài nguyên và các khả năng trị liệu không còn phục vụ con người, phẩm giá và cuộc sống duy nhất không thể lập lại được của nó nữa, và vì vậy không phục vụ sự sống nữa. Chúng đã trở thành các tự quy chiếu - khoa học cho khoa học - nếu không lụy phục các luật lệ bị áp đặt bởi nền văn hoá thống trị, mà ngày nay cách riêng bân Tây phương, đề cao một cách quá đáng sự hữu hiệu và vẻ đẹp của thân xác. Nhưng đồng thời nó kết thúc bằng việc làm suy giảm, hay tệ hơn, không thừa nhận giá trị sự sống nữa, đặc biệt khi sự sống có các dấu chỉ của bệnh tật, yếu đuối hay giòn mỏng, như các tật nguyền thể lý và tâm thần.
Hỏi: Và điều này ảnh hưởng trên các đường lối chính trị y tế có đúng vậy không, thưa Đức Hồng y?
Đáp: Đúng thế, nó đưa tới chổ đề ra các chương trình phát triển kinh tế dự kiến tạo thuận tiện cho việc gia tăng hay suy giảm số sinh, tuỳ theo các trường hợp. Nó đưa tới chỗ thăng tiến việc hợp thức hoá, hay ít nhất giả thiết du nhập các giải pháp giết người êm dịu hay trợ tử. Chúng ta gặp thấy một kiểu diễn tả thê thảm của tất cả những điều này trong việc phổ biến một cách che dấu hay công khai thực hành việc giết người êm dịu, cho tới chỗ làm ra luật cho phép giết người êm dịu, cho phép trợ tử. Ngoài chuyện thương xót giả tạo trước nỗi khổ đau của người bệnh, luật này đôi khi được biện minh bởi một lý do suy đoán duy tiện ích: đó là để tránh các chi phí không sản xuất qúa lớn và nặng nề cho xã hội. Và điều này đã bị tố cáo mạnh mẽ trong Thông điệp "Tin Mừng Sự Sống". Đây là các luận lý lầm lạc, mà tư tưởng và hành động của Giáo Hội và của Hội đồng Toà Thánh về Y tế kịch liệt chống đối. Chắc chắn chúng ta tất cả là những người nâng đỡ sự sống phải luôn luôn dấn thân hơn nữa, một cách cá nhân và một cách cộng đoàn, để cho những người cần được trợ giúp và an ủi có thể tìm thấy sự gần gũi và nâng đỡ, không phải chỉ trên bình diện vật chất mà thôi.
Hỏi: Thưa Đức Hồng y, Thông điệp "Tin Mừng Sự Sống" cũng cho thấy các sáng kiến nâng đỡ và yểm trợ những người yếu đuối và không được bênh đỡ nhất. Hội đồng Toà Thánh về Y tế đã thu lượm được gia tài này trong cách thế nào?
Đáp: Bằng cách làm vang lên trở lại tiếng nói của Giáo Hội trong mọi môi trường quốc tế. Chẳng hạn như hồi tháng trước đây, tôi và phái đoàn Toà Thánh đã tham dự phiên họp khoáng đại của tổ chức Sức khoẻ Thế giới OMS tại Genève, Thuỵ Sĩ. Trong số các yêu cầu được định nghĩa là "cứu mạng sống", tôi đã ghi nhận là có vài thỉnh cầu xứng đáng được định nghĩa như thế, nhưng yêu cầu "ngừa thai cấp bách" thì khó có thể được xếp vào loại "cứu mạng sống". Và ai cũng biết rằng khi việc thụ thai đã xảy ra, vài chất được dùng trong việc "ngừa thai cấp bách" gây ra hậu quả phá thai. Vì thế, không thể chấp nhận được việc quy chiếu về một sản phẩm y khoa trực tiếp tấn công sự sống của trẻ em trong tử cung của người mẹ như là một sản phẩm "cứu mạng sống"; và còn tệ hại hơn nữa, khuyến khích việc dùng các chất ấy nhiều hơn trong khắp mọi miền trên thế giới. Chúng tôi bảo đảm sự ủng hộ của các Hội đồng Giám mục và các giáo phận đứng hàng đầu trong việc thực thi Thông điệp "Tin Mừng Sự Sống", cả trong nỗ lực chuẩn bị và cập nhật liên tục các nhân viên mục vụ y tế nữa. Đó là chưa kể đến các suy tư đề nghị trong nhiều cuộc gặp gỡ, mà chúng tôi tổ chức trên bình diện quốc tế về nhiều đề tài khác nhau. Thí dụ, trong các ngày này, chúng tôi đang dấn thân trong Đại hội Khoa học được tổ chức trước khi cử hành "Ngày Tin Mừng Sự Sống" về các đề tài xã hội y tế chuyên biệt nhất. Và chúng cũng tạo cơ hội cống hiến các trợ giúp cụ thể trong nhiều phần khác nhau trên thế giới, qua các hoạt động của tổ chức "Người Samaritano nhân hậu", được thành lập theo ước muốn của Đức Giáo hoàng Wojtila. Tổ chức này đã góp phần săn sóc hàng chục ngàn người, và cứu mạng sống của họ, vì nó cho phép các cơ quan hoạt đông trực tiếp tại địa phương nhận được sự trợ giúp cụ thể, để có thể chuyển đến và tiếp tục nhiều sáng kiến trợ giúp nhân đạo hơn nữa.
Phỏng vấn Đức Hồng y Zygmunt Zimowski, Chủ tịch Hội đồng Toà Thánh về Y tế
Lúc 10 giờ 30 sáng Chúa Nhật 16-6-2013, nhân Ngày của Tin Mừng Sự Sống trong Năm Đức Tin, Đức Thánh Cha Phanxicô đã chủ sự Thánh lễ trước thềm Đền thờ Thánh Phêrô với sự tham dự của khoảng 100.000 tín hữu, trong đó có các phái đoàn của Phong trào Sự Sống đến từ nhiều nước trên thế giới.
Cùng đồng tế với Đức Thánh Cha có Đức Hồng y Zygmunt Zimowski, Chủ tịch Hội đồng Toà Thánh về Y tế, vài giám mục và 200 linh mục.
Giảng trong Thánh lễ cử hành ngày Tin Mừng Sự sống Đức Thánh Cha giải thích mục đích như sau: Với việc cử hành này, trong Năm Đức Tin, chúng ta muốn cảm tạ Chúa về ơn sự sống, trong tất cả mọi biểu lộ của nó, đồng thời chúng ta muốn loan báo Tin Mừng Sự Sống. Tiếp đến, Đức Thánh Cha đã quảng diễn các bài đọc Chúa Nhật XI Thường Niên năm C trong 3 điểm suy tư: Thứ nhất, Thánh Kinh mặc khải cho biết Thiên Chúa Hằng Sống, Thiên Chúa là Sự Sống và suối nguồn sự sống; thứ hai, Chúa Giêsu Kitô trao ban sự sống và Chúa Thánh Thần duy trì chúng ta trong sự sống; và thứ ba, đi theo con đường của Thiên Chúa dẫn đưa tới sự sống, trong khi đi theo các thần tượng dẫn đưa tới cái chết.
Tuy con người vì ích kỷ và đam mê có các hành động gây ra cái chết, nhưng Thiên Chúa luôn tìm tái trao ban sự sống cho nó. Toàn Thánh Kinh nhắc nhở cho chúng ta biết rằng Thiên Chúa là Đấng Hằng Sống, là Đấng trao ban sự sống và chỉ cho con người con đường sự sống toàn vẹn. Sách Sáng Thế nói rằng Thiên Chúa nhào nặn nên con người với bụi đất, thổi một hơi thở sự sống vào mũi nó và con người trở thành một sinh linh (x. St 2,7). Thiên Chúa là nguồn mạch sự sống; nhờ hơi thở của Người mà con người có sự sống, và hơi thở của Thiên Chúa đỡ nâng con đường cuộc sống trần gian của nó.
Đức Thánh Cha nói thêm trong bài giảng: Thiên Chúa là Đấng Hằng Sống, là Đấng Thương Xót. Chúa Giêsu đem sự sống của Thiên Chúa đến cho chúng ta, Chúa Thánh Thần dẫn đưa chúng ta vào sự sống ấy và duy trì chúng ta trong tương quan sinh động là con cái Thiên Chúa. Nhưng rất thường khi con người không chọn sự sống, không lựa Tin Mừng sự sống, mà để cho mình bị hướng dẫn bới các ý thức hệ và luân lý ngăn cản sự sống, không dung tha cho sự sống, bởi vì chúng bị chỉ huy bởi sự ích kỷ, lợi nhuận, bổng lộc, quyền bính, thú vui, chứ không phải bởi tình yêu thương và việc kiếm tìm thiện ích của người khác.
Vào cuối buổi tiếp kiến chung sáng thứ tư 19-6-2013, Đức Thánh Cha lại mời goi mọi người đón nhận và làm chứng cho Tin Mừng sự sống, thăng tiến và bảo vệ sự sống trong mọi chiều kích và giai đoạn của nó. Kitô hữu là người ủng hộ sự sống, là người thưa xin vâng đối với Thiên Chúa, là Đấng Hằng Sống.
Sau đây, chúng tôi xin gửi tới quý vị và các bạn bài phỏng vấn Đức Hồng y Zygmunt Zimowski, Chủ tịch Hội đồng Toà Thánh về Y tế, về các đe doạ liên tục chống lại sự sống con người. Chúng thể hiện qua các luật lệ phá thai, ngừa thai, giết người già, người bệnh nặng, bằng cách làm cho chết êm dịu, loại bỏ các thai nhi tàn tật...
Hỏi: Thưa Đức Hồng y, có điều gì nối liền "Ngày cử hành Tin Mừng Sự Sống" và Năm Đức Tin, là hai biến cố lớn trong sứ mệnh của Giáo Hội giữa lòng thế giới ngày nay không?
Đáp: Chúng là hai biến cố có trọng tâm hiệp nhất là Chúa Giêsu Kitô, Đấng mà Giáo Hội được mời gọi loan báo, cử hành và làm chứng trong thế giới dọc dài các thế kỷ, như là Chúa của sự sống. Liên quan tới điều này tôi cho rằng các kiểu diễn tả chứa đựng trong thông điệp "Tin Mừng Sự Sống" đều soi sáng. Và đối với mỗi tín hữu các kiểu nói này tái khẳng định sự cấp thiết phải tuyên xưng niềm tin của mình nơi Chúa Giêsu Kitô, "Ngôi Lời sự sống", với lòng khiêm tốn và can đảm. Vì thế, số 29 của Thông điệp viết: "Tin Mừng sự sống là một thực tại cụ thể và cá nhân, bởi vì nó hệ tại việc loan báo chính con người của Đức Giêsu. Đức Giêsu là Con từ đời đời nhận sự sống từ Thiên Chúa Cha, và đã đến giữa loài người để làm cho họ tham dự vào ơn sự sống này: "Ta đến để chúng có sự sống và sống đồi dào." Từ chiều kích thần học này cũng lập tức nảy sinh ra một hiệu quả cụ thể liên quan tới suy tư và hoạt động cụ thể, trong tất cả mọi hình thái dấn thân trong lĩnh vực rộng rãi và bổ túc của các hoạt động xã hội, y tế và trợ giúp bác ái. Khoa học và việc thực hành y khoa hằng ngày can thiệp vào đời sống con người từ lúc thụ thai cho tới lúc chết tự nhiên. Tuy nhiên, sự thực liên quan tới giá trị và sự bất khả xâm phạm của bản vị con người, và sự sống của nó rất qúa thường khi bị nguy hiểm. Từ đó, đối với Giáo Hội và mỗi tín hữu, phải cấp thiết tái khẳng định đức tin như dấn thân trực tiếp trong lĩnh vực nghề nghiệp cũng như riêng tư, vào việc thăng tiến và bênh vực giá trị của sự sống và phẩm giá không thể đụng chạm tới của con người.
Hội đồng Toà Thánh về Y tế được mời gọi nói lên và làm chứng một cách hùng hồn và luôn luôn thời sự việc phục vụ của tình bác ái trong chân lý, là trung tâm sứ mệnh rao truyền Tin Mừng của Giáo Hội. Sau cùng, tôi ước mong nhấn mạnh, như trong buổi giới thiệu Kim chỉ nam của các nhân viên y tế do Hội đồng công bố trong năm "Tin Mừng Sự Sống", và ghi nhận rằng với lòng khiêm tốn nhưng cũng với sự hãnh diện, chúng ta có thể cho rằng Kim chỉ nam của các nhân viên y tế được ghi vào trong dấn thân của "việc tái truyền giảng Tin Mừng". Trong việc phục vụ sự sống, một cách đặc biệt nơi các người đau khổ, theo gương mầu nhiệm của Đức Kitô, nó đạt được phẩm chất của nó.
Hỏi: Thưa Đức Hồng y Chủ tịch, một cách nòng cốt "Tin Mừng Sự Sống" tìm cách cảnh báo trước vài khuynh hướng dẫn đưa tới chỗ chống đối, một đàng là nền văn hoá và sự tự do, đàng khác là thân xác, thiên nhiên và luật tự nhiên, và đặt để sự thật và phẩm giá con người vào trung tâm của diễn văn. Từ năm 1995, là năm công bố thông điệp "Tin Mừng Sự Sống" cho tới ngày nay, đã có gì thay đổi trong tương quan nói trên chưa?
Đáp: Liên quan tới vấn đề này, tôi muốn minh nhiên một trong các khía cạnh của thế giới ngày nay, xem ra tích cực 100%, nhưng trái lại, phải được điều hành với sự chú tâm lớn, và phải luôn luôn ý thức rằng y khoa có mục tiêu là con người, sức khoẻ của nó và việc chữa lành khi cần và có thể. Trong toàn cảnh xã hội văn hoá hiện nay của các quốc gia kỹ nghệ tân tiến, việc gia tăng kỹ thuật hoá y khoa luôn là điều ngày càng hiển nhiên hơn. Nó đồng hành với việc gia tăng theo hàm số mũ các khả thể can thiệp của các nghiên cứu khoa học và việc áp dụng kỹ thuật của chúng. Không thể không hứng khởi về điều này, nhưng sự kiện dành ưu tiên cho các dụng cụ chứ không cho con người, là mục tiêu của việc sử dụng các dụng cụ đó, dẫn đưa tới chỗ khiến cho các chữa trị trở thành vô nhân bản. Nghĩa là các tài nguyên và các khả năng trị liệu không còn phục vụ con người, phẩm giá và cuộc sống duy nhất không thể lập lại được của nó nữa, và vì vậy không phục vụ sự sống nữa. Chúng đã trở thành các tự quy chiếu - khoa học cho khoa học - nếu không lụy phục các luật lệ bị áp đặt bởi nền văn hoá thống trị, mà ngày nay cách riêng bân Tây phương, đề cao một cách quá đáng sự hữu hiệu và vẻ đẹp của thân xác. Nhưng đồng thời nó kết thúc bằng việc làm suy giảm, hay tệ hơn, không thừa nhận giá trị sự sống nữa, đặc biệt khi sự sống có các dấu chỉ của bệnh tật, yếu đuối hay giòn mỏng, như các tật nguyền thể lý và tâm thần.
Hỏi: Và điều này ảnh hưởng trên các đường lối chính trị y tế có đúng vậy không, thưa Đức Hồng y?
Đáp: Đúng thế, nó đưa tới chổ đề ra các chương trình phát triển kinh tế dự kiến tạo thuận tiện cho việc gia tăng hay suy giảm số sinh, tuỳ theo các trường hợp. Nó đưa tới chỗ thăng tiến việc hợp thức hoá, hay ít nhất giả thiết du nhập các giải pháp giết người êm dịu hay trợ tử. Chúng ta gặp thấy một kiểu diễn tả thê thảm của tất cả những điều này trong việc phổ biến một cách che dấu hay công khai thực hành việc giết người êm dịu, cho tới chỗ làm ra luật cho phép giết người êm dịu, cho phép trợ tử. Ngoài chuyện thương xót giả tạo trước nỗi khổ đau của người bệnh, luật này đôi khi được biện minh bởi một lý do suy đoán duy tiện ích: đó là để tránh các chi phí không sản xuất qúa lớn và nặng nề cho xã hội. Và điều này đã bị tố cáo mạnh mẽ trong Thông điệp "Tin Mừng Sự Sống". Đây là các luận lý lầm lạc, mà tư tưởng và hành động của Giáo Hội và của Hội đồng Toà Thánh về Y tế kịch liệt chống đối. Chắc chắn chúng ta tất cả là những người nâng đỡ sự sống phải luôn luôn dấn thân hơn nữa, một cách cá nhân và một cách cộng đoàn, để cho những người cần được trợ giúp và an ủi có thể tìm thấy sự gần gũi và nâng đỡ, không phải chỉ trên bình diện vật chất mà thôi.
Hỏi: Thưa Đức Hồng y, Thông điệp "Tin Mừng Sự Sống" cũng cho thấy các sáng kiến nâng đỡ và yểm trợ những người yếu đuối và không được bênh đỡ nhất. Hội đồng Toà Thánh về Y tế đã thu lượm được gia tài này trong cách thế nào?
Đáp: Bằng cách làm vang lên trở lại tiếng nói của Giáo Hội trong mọi môi trường quốc tế. Chẳng hạn như hồi tháng trước đây, tôi và phái đoàn Toà Thánh đã tham dự phiên họp khoáng đại của tổ chức Sức khoẻ Thế giới OMS tại Genève, Thuỵ Sĩ. Trong số các yêu cầu được định nghĩa là "cứu mạng sống", tôi đã ghi nhận là có vài thỉnh cầu xứng đáng được định nghĩa như thế, nhưng yêu cầu "ngừa thai cấp bách" thì khó có thể được xếp vào loại "cứu mạng sống". Và ai cũng biết rằng khi việc thụ thai đã xảy ra, vài chất được dùng trong việc "ngừa thai cấp bách" gây ra hậu quả phá thai. Vì thế, không thể chấp nhận được việc quy chiếu về một sản phẩm y khoa trực tiếp tấn công sự sống của trẻ em trong tử cung của người mẹ như là một sản phẩm "cứu mạng sống"; và còn tệ hại hơn nữa, khuyến khích việc dùng các chất ấy nhiều hơn trong khắp mọi miền trên thế giới. Chúng tôi bảo đảm sự ủng hộ của các Hội đồng Giám mục và các giáo phận đứng hàng đầu trong việc thực thi Thông điệp "Tin Mừng Sự Sống", cả trong nỗ lực chuẩn bị và cập nhật liên tục các nhân viên mục vụ y tế nữa. Đó là chưa kể đến các suy tư đề nghị trong nhiều cuộc gặp gỡ, mà chúng tôi tổ chức trên bình diện quốc tế về nhiều đề tài khác nhau. Thí dụ, trong các ngày này, chúng tôi đang dấn thân trong Đại hội Khoa học được tổ chức trước khi cử hành "Ngày Tin Mừng Sự Sống" về các đề tài xã hội y tế chuyên biệt nhất. Và chúng cũng tạo cơ hội cống hiến các trợ giúp cụ thể trong nhiều phần khác nhau trên thế giới, qua các hoạt động của tổ chức "Người Samaritano nhân hậu", được thành lập theo ước muốn của Đức Giáo hoàng Wojtila. Tổ chức này đã góp phần săn sóc hàng chục ngàn người, và cứu mạng sống của họ, vì nó cho phép các cơ quan hoạt đông trực tiếp tại địa phương nhận được sự trợ giúp cụ thể, để có thể chuyển đến và tiếp tục nhiều sáng kiến trợ giúp nhân đạo hơn nữa.
Linh Tiến Khải -Nguồn: RV
Quyền "phản đối vì lý do lương tâm"
Phỏng vấn bà Paola Ricci Sindoni, Chủ tịch Tổ chức Khoa học và Sự sống
Trong 2 ngày 24 và 25-5-2013, Đại hội Toàn quốc Italia lần thứ 9 của tổ chức "Khoa học và Sự dống" đã diễn ra tại Roma với đề tài "Phản bác của lương tâm giữa sự tự do và tinh thần trách nhiệm". Đây là một vấn đề rất thời sự, đặc biệt vì trong các năm qua nhiều chính quyền Âu châu đã ban hành các luật lệ đặc biệt trong lĩnh vực y khoa và sinh học chẳng hạn như luật cho phép phá thai, bán thuốc phá thai, giết người êm dịu hay trợ tử...
Các luật lệ này đặt các bác sĩ, dược sĩ và y tá vào trong tình trạng và vị thế khó xử. Lý do vì chúng đi ngược lại với đức tin Kitô, và lương tâm không cho phép họ tuân hành những luật lệ như thế. Nhưng nếu không tuân hành luật lệ của nhà nước, họ có thể bị mất công việc làm và bị truy tố ra toà. Thế là vì niềm tin tôn giáo và lý do lương tâm họ bị kỳ thị một cách bất công, và trở thành nạn nhân của các luật lệ chống lại luân lý tự nhiên.
Thật vậy, tự do lương tâm là một trong các quyền tối thượng của con người, đáng được bảo vệ và thăng tiến. Tuy nhiên, đứng trước các thứ luật lệ đi ngược lại luân lý, nó có nguy cơ và trên thực tế nó đã bị các chính quyền chà đạp một cách quá dễ dàng.
Tại Italia, hồi thập niên 1970-80, đã có nhiều thanh niên Kitô gặp khó khăn vì đã từ chối đi quân dịch vì lý do lương tâm. Họ sẵn sàng làm bất cứ công việc gì trong các lĩnh vực bác ái, thăng tiến nhân bản, giáo dục, xã hội và an sinh, nhưng không muốn nhập ngũ, đi lính tập bắn giết và tham dự vào chiến tranh, mà họ coi là những điều gian ác và không xứng đáng với đức tin Kitô và nhân phẩm. Hội đồng Giám mục và tổ chức Caritas Italia đã phải liên tục mạnh mẽ can thiệp để cho các thanh niên ấy khỏi bị tù và hoạt động trong các lĩnh vực kể trên thay cho thời gian đi quân dịch.
Như vậy, trường hợp phản đối vì lý do lương tâm có hai chiều hướng tiêu cực và tích cực. Nó tiêu cực, vì từ chối tuân hành một luật lệ của trật tự pháp lý, bị coi là bất công, vì trái nghịch và không thể hòa giải với một luật lệ nền tảng khác của cuộc sống con người, như được nhận thức bởi lương tâm cấm không được có thái độ mà luật nhà nước đòi buộc. Nhưng nó cũng tích cực, vì sự gắn bó của đương sự với một giá trị hay một hệ thống giá trị luân lý đạo đức, ý thức hệ hay tôn giáo. Nó dựa trên việc bảo vệ ưu tiên bản vị con người trước Nhà nước và trên việc tôn trong sự tự do lương tâm là quyền bất khả nhượng của mọi người, như khẳng định trong các khoản 2, 19 và 21 của Hiến pháp Italia và khoản 18 của Bản Tuyên ngôn Nhân quyền.
Trật tự pháp lý Italia đưa ra 3 trường hợp liên quan tới quyền khước từ tuân hành luật lệ vì lý do lương tâm: thứ nhất là việc thi hành nghĩa vụ quân dịch, thứ hai là trong lĩnh vực y tế, và thứ ba là việc dùng thú vật cho các cuộc thử nghiệm.
Từ chối thi hành nghĩa vụ quân sự vì lý do lương tâm là một hình thức bất bạo động khước từ phục vụ quân sự của chiến tranh. Người phản đối không chống lại nhiện vụ bảo vệ quốc gia do Hiến pháp thiết định, nhưng chọn lựa một cách thay thế nó là việc phục vụ dân sự theo luật số 772, ban hành năm 1972. Luật này thăng tiến việc bảo vệ bất bạo động và sự liên đới thay vì việc bảo vệ quân sự vũ trang.
Trường hợp thứ hai là việc một bác sĩ hay y tá khước từ tham dự vào việc phá thai, hay giết người êm dịu hoặc trợ tử, thụ thai nhân tạo, lèo lái truyền sinh, thử nghiệm trên các bào thai và chẩn đoán thai nhi trước khi sinh với mục đích loại bỏ các bào thai tàn tật. Ngoài ra, còn có trường hợp tế nhị mà các bác sĩ và dược sĩ phải đương đầu: đó là phải ra toa thuốc hay cho uống thuốc phá thai.
Thứ ba là trường hợp của những người chống lại bạo lực trên các sinh vật trong việc dùng súc vật để thí nghiệm, dựa trên luật số 413, ban hành năm 1993. Luật này không chỉ liên quan tới các bác sĩ, các nhà nghiên cứu, mà còn liên quan tới tất cả các nhân viên y tế, kể cả các sinh viên trong các đại học. Nó cho phép họ từ chối tham dự vào các cuộc thử nghiệm trên súc vật.
Sau đây, chúng tôi xin gửi tới quý vị và các bạn bài phỏng vấn bà Paola Ricci Sindoni, Chủ tịch Tổ chức "Khoa học và Sự sống" về quyền phản đối vì lý do lương tâm.
Hỏi: Thưa bà Paola, mới đây giới truyền thông đã phát động chiến dịch bài bác những vụ phản đối vì lý do lương tâm, và định nghĩa thái độ của một bác sĩ từ chối không phá thai là một thái độ đi ngược lại quy chế hành nghề (deontologia) và các quyền khác, như quyền phá thai của phụ nữ. Tuy nhiên, Uỷ ban Sinh học Quốc gia đã định nghĩa việc phản đối vì lý do lương tâm là một quyền hợp hiến, và mời gọi thực thi quyền đó một cách hữu lý. Riêng bà thì bà nghĩ sao?
Đáp: Chúng ta không thể để cho việc phản đối vì lý do lương tâm bị lẻ loi, mà phải theo dõi và hướng dẫn nó, để cho các lựa chọn các giá trị được tôn trọng, cũng như quyền phá thai của phự nữ được tôn trọng. Vì thế, thật là điều không thể hiểu được, tại sao giờ đây trong dư luận công cộng việc phản đối vì lý do lương tâm, thí dụ như đối với các thử nghiệm trên súc vật thì được chấp nhận, nhưng khi đó là trường hợp của con người, thì người ta lại không chấp nhận, lại phản ứng một cách khó chịu như thế, và lại luôn luôn nghĩ rằng việc phản đối vì lý do lương tâm là một kiểu để làm việc ít hơn hay làm ít hơn.
Hỏi: Có biết bao nhiêu bác sĩ phản đối vì lý do lương tâm đã bị kỳ thị vì sự lựa chọn của họ. Và vì thế, các khả năng tương lai nghề nghiệp của họ bị khước từ. Có lẽ quyền tự do lương tâm này của họ xung khắc với các lợi lộc của một loại quyền lợi khác hay sao, thưa bà?
Đáp: Chắn chắn rồi. Dĩ nhiên là các cơ cấu y tế công cộng muốn làm cho hệ thống hoạt động tốt: đòi buộc phải đương đầu với nhu cầu của các phụ nữ muốn phá thai, phải luôn luôn được che đậy làm sao để cả các tiêu chuẩn của sự đáng tin cậy của nhà thương là cơ quan công cộng được tưởng thưởng. Dù sao đi nữa, thì cũng cần phải tái nêu bật rằng sự phản đối vì lý do lương tâm trong thực hành y khoa và trong thực hành dược khoa không phải là một dở chứng hay là một sự tự do, còn hơn thế nữa, vì trong luật 194 triệt 9 có dự kiến quyền phản đối vì lý do lương tâm. Từ đó cũng cần phải sửa lại một chút việc tấn công của các thành kiến duy đời cực đoan, tiếp tục cho rằng các khó khăn của cấu trúc làm việc trên luật số 194 hoàn toàn tuỳ thuộc người phản đối vì lý do lương tâm.
Hỏi: Vậy có danh sách nào cho biết có bao nhiêu bác sĩ phản đối phá thai vì lý do lương tâm không, thưa bà?
Đáp: Có chứ. Có một danh sách, nhưng cần phải thanh tẩy nó khỏi vài tiêu chuẩn đọc hiểu mang tính cách ý thức hệ. Người ta nói tới vài cơ cấu, trong đó có tới 70% các bác sĩ phản đối vì lý do lương tâm, không thi hành yêu cầu của các phụ nữ muốn phá thai. Nhưng đây chính là con ngựa chiến của giới truyền thông duy đời, bởi vì nó cho thấy rằng 30% số bác sĩ còn lại không thể thoả mãn nhu cầu, và do đó các phụ nữ muốn phá thai bị bắt buộc phải quay qua các phía khác. Trái lại, có các thống kê khác thì chứng minh cho thấy rằng không có số phần trăm qúa cao như vậy. Vì thế, thật khó mà có thể thiết định được con số các bác sĩ từ chối phá thai vì lý do lương tâm. Ngay cả khi nếu có phải khẳng định là có 50% các bác sĩ phản đối vi lý do lương tâm, thì điều này có nghĩa là luật dự kiến quyền tự do đó, và nó phải được ủng hộ một cách thực sự, được hiểu trong các gốc rễ sâu xa của nó, và vì vậy cũng phải được tiếp nhận bên trong một xã hội đa nguyên, trong đó niềm tin duy đời, trong một cách thế nào đó, không được lấn lướt niềm tin liên quan tới các giá trị luân lý đạo đức, hay niềm tin tôn giáo mà mỗi người có nơi chính mình. Chính vì điều này mà tôi tin rằng giá trị đời của tính cách không thể sờ mó được của lương tâm, phải được tất cả mọi người chấp nhận. Vị bác sĩ không chỉ có thể quy chiếu quy chế hành nghề mà thôi, bởi vì việc phản đối vì lý do lương tâm là một cái gì đi xa hơn nữa: nó cao hơn quy chế luật lệ của nghề nghiệp.
Hỏi: Thưa bà Paola Sindoni, như vậy có là điều đúng đắn không, khi đóng khung quyền phản đối vì lý do lương tâm không phải vào trong một lĩnh vực nghề nghiệp, mà như là một lựa chọn tự do, một quyền dân sự?
Đáp: Tuyệt đối đúng như thế. Bởi vì nếu một vài bác sĩ nói rằng họ vâng lời sự tự do lương tâm, mà trong một cách thức nào đó, nó được chìm ngập trong các giá trị Kitô, thì trái lại một cách đời và có lý trí vài bác sĩ khác lại nghĩ rằng chính khoa học đặt bạn trên con đường chỉ cho thấy rằng bào thai chứa đựng tất cả cấu trúc của bản vị con người.
Hỏi: Đây là sự kiện khoa học, một cách chắc chắn đã được Đức Thánh Cha Phanxicô ủng hộ. Trong mấy tháng đầu triều đại của ngài, Đức Thánh Cha Phanxicô đã cho thấy ngài bênh vực sự sống từ khi thụ thai cho tới khi chết tự nhiên, có phải thế không, thưa bà?
Đáp: Vâng, đúng vậy. Và Đức Thánh Cha đã làm điều này với một thứ ngôn ngữ rất rõ ràng. Đức Thánh Cha đã không bao giờ diễn tả điều này một cách nặng nề với một luật lệ kiểu tín lý, nhưng ngài luôn luôn tìm cách ở bên trong các nhu cầu và các ước mong của con người, để giúp hiểu rằng có một giới hạn không thể vượt qua được: đó là nguồn gốc, lúc khởi đầu của sự sống nảy sinh, và sự kết thúc tự nhiên của chính sự sống ấy.
Linh Tiến Khải / Nguồn: RV