Đời sống cộng đoàn trong tính toàn vẹn dựa trên cấu trúc cơ bản: cấu trúc sự sống theo nhân học Kitô giáo. Nền nhân bản Kitô giáo đặt con người vào trung tâm để quy chiếu mọi hoạt động, con người được đặt trên phẩm giá của mình biểu lộ qua tương quan với Thiên Chúa và với người khác.
Cấu trúc toàn vẹn của cuộc sống con người
Chúa Giêsu thực hiện sứ vụ cứu độ qua việc hoàn tất lời hứa của Thiên Chúa qua miệng ngôn sứ Isaia, đưa con người đến sự sống dồi dào và toàn diện: thể chất, linh hồn, cá nhân, xã hội. Con người được Thiên Chúa sáng tạo và cứu độ trong 3 chiều kích: tôn giáo, lý trí, thực tại. Một cộng đoàn huynh đệ theo tinh thần Kitô giáo sẽ không thể thành toàn theo ý định của Thiên Chúa nếu không lắng nghe, tuân theo sự dẫn dắt của Chúa, không nhận ra sứ mạng của cộng đoàn với môi trường chung quanh, nếu chỉ tìm phương cách tâm lý hoặc triết học để giải quyết khó khăn. Chỉ khi có những tương tác tốt đẹp trong tính toàn diện, chúng ta nhận ra cộng đoàn đang “sống”, đang triển nở cho dù vẫn còn nhiều thiếu sót. Điều này khác xa với lối gò đời sống cộng đoàn vào một khuân khổ, trong những kỹ luật thuần túy làm cho mỗi ngày mỗi khô héo, mỗi ngày mỗi nghèo đi.
Phẩm tính của cộng đoàn thánh hiến nằm trong phẩm tính của tương quan, chứ không bị giản lược vào mẫu mực đạo đức của thành viên. Hai yếu tố này không mâu thuẫn nhưng cũng không đồng nhất. Cộng đoàn đời sống thánh hiến là một “cộng đoàn Thần khí” chứ không phải “cộng đoàn xác thịt”. Nguyên lý vận hành của hai thứ cộng đoàn này hoàn toàn khác nhau dù không loại trừ nhau. Chính Chúa Giêsu khẳng định ai yêu cha mẹ, vợ con… hơn Thầy thì không đáng làm môn đệ Thầy (Mt 10: 37); nên chúng ta cần “chuyển đổi” từ nguyên lý “huyết tộc” sang thứ nguyên lý “linh tộc” để xây dựng đời sống cộng đoàn thánh hiến.
Chính Chúa Thánh Thần là nguồn mạch và “mẫu mực” của tương quan chân chính: càng là mình trong tương quan, tương quan làm lộ ra chủ thể, chủ thể trở nên trọn vẹn trong tương quan. Đây là yếu tố siêu nhiên, khát vọng vươn lên của con người. Tìm về với Chúa mới hoàn thành vận mạng của mình. Kitô giáo đẩy mình đến khát vọng vô biên, khát vọng siêu nhiên. Trật tự, phát triển của xã hội phục vụ cho ngôi vị, đưa con người đến hạnh phúc tối hậu là sự sống đời đời trong Chúa.
Việc xây dựng đời sống cộng đoàn luôn đặt trên nền móng là Chúa Giêsu, xác tín người chị em là hình ảnh của Thiên Chúa, luôn ước mong điều tốt đẹp cho người chị em; còn việc chưa thể nói chuyện, chưa thể làm hòa nhau là chuyện "cột kèo", chậm hay mau cũng được… Điều chúng ta nên thực hành trong đời sống cộng đoàn là yêu thương, tôn trọng kẻ bé mọn, kẻ tội lỗi, có lòng thương xót chứ không chỉ yêu thương người chị em dễ thương, người làm được việc. Nguyên tắc của tình thương gia đình là nguyên tắc cho không và nguyên tắc tôn trọng. Suy niệm Rm 8: 14-17, Thần Khí làm cho chúng ta nên nghĩa tử, tương quan chân chính, Đấng đã chết cho tôi, đã sống lại để tiếp tục đồng hành với tôi…
Marie Antoine Duyên Hường, FMM ghi nhận.