MỪNG 60 NĂM THÀNH LẬP

LƯỢC SỬ CỘNG ĐOÀN THÁNH TÂM 1958-2018

Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ hiện diện tại Việt Nam từ năm 1932 với Cộng Đoàn đầu tiên phục vụ anh chị em bệnh nhân phong tại Qui Hòa thuộc Giáo phận Qui Nhơn. Sau đó Dòng mở rộng ra các cộng đoàn thuộc Giáo phận Vinh và Giáo phận Huế. Do chiến tranh, các cộng đoàn tại La-Qua và Bà-Nà thuộc Đà Nẵng phải đóng cửa và năm 1954 chị em ở Vinh cũng phải di cư vào miền Nam. Qua những chuyến viếng thăm các Cộng Đoàn tại Việt Nam, chị cố Giám Tỉnh Marie Pierre de l’Assomption (1950-1963) nhận thấy cần có một nhà FMM tại thành phố Sài Gòn, và lúc ấy, Đức Cố Giám Mục Simon Hòa Nguyễn Văn Hiền, Đại Diện Tông Tòa Giáo Phận Sài Gòn, cũng đã đề nghị chị em nên mở một trường học tại Gia Định, nơi đa số là dân lao động nghèo cư ngụ. Chị Marie Pierre de l’Assomption đã tìm mua được thửa đất và ngôi nhà, tọa lạc tại xã Bình Hòa, quận Gò Vấp, Tỉnh Gia Định, mang số 206 Ngô Tùng Châu (sau ngày thống nhất đất nước đổi tên đường Nguyễn Văn Đậu).

Hội Dòng đã chính thức lập nhà tại đây ngày 08.07.1958 với chị phụ trách đầu tiên Marie Aréda, quốc tịch Canada và các chị tiên khởi: chị Michelle-Agatha Trần Thị Linh, chị Cecilie-Anna Nguyễn Thị Điều, chị Andrea-Anna Nguyễn Thị Khẩn. Chị Marie Pierre de l’Assomption đã chọn Bổn mạng Cộng đoàn là Thánh Tâm Chúa Giêsu, Đấng đã trao hiến tình yêu trọn vẹn cho nhân loại, và mời gọi chị em theo gương Ngài, sống và thi hành sứ vụ được trao phó trong yêu thương phục vụ. Sáng hôm sau, 09.07.1958 thánh lễ đầu tiên được cử hành là Lễ Kính Bảy Chị Thánh Tử Đạo tại Trung Hoa.

Sau 41 năm trực thuộc Tỉnh Dòng Pháp, ngày 23.09.1973 Soeur Alma Dufault, Bề Trên Tổng Quyền (1972-1984) đã phê chuẩn chính thức thành lập Tỉnh Dòng Thánh Tâm Việt Nam. Chị Madeleine Nguyễn Thị Triệu, Giám Tỉnh người Việt đầu tiên (1973-1988) với số chị em là 95 người (bao gồm 68 chị người Việt và 27 chị người ngoại quốc) đã náo hoạt đời sống Tỉnh Dòng trong 4 cộng đoàn, 5 huynh đệ đoàn và 1 Cộng đoàn Tập viện. Cộng đoàn Thánh Tâm đã chính thức trở thành Nhà Tỉnh Dòng năm 1973.

Với ơn Chúa, chị em Cộng đoàn Thánh Tâm đã dấn thân phục vụ trong các sứ vụ khác nhau như Phòng Phát Thuốc - Khám Bệnh cho Trẻ Em, Trung Tâm Suy Dinh Dưỡng, Mở Lớp Dạy cắt May, Trường Tiểu Học Tư Thục Thiên Ca. Sau sự kiện thống nhất đất nước, vào tháng 10 năm 1976, Tỉnh Dòng Thánh Tâm Việt Nam đã bàn giao cơ sở Trường Tiểu Học Tư thục Thiên Ca cho Nhà Nước quản ly với mục đích giáo dục, với tên gọi mới Trường Nguyễn Văn Bé. Khoảng đầu năm 1978 do nhu cầu số học sinh theo học ở Trường Phổ thông cấp I, cấp II Nguyễn Văn Bé ngày càng gia tăng, Ủy Ban Mặt Trận Quận Bình Thạnh đã vận động Nhà Dòng hoán đổi toàn bộ nhà ở, phòng làm việc, Nhà Nguyện Thánh Tâm và mảnh đất vườn để di dời sang một cơ sở khác.

Sau những lần gặp gỡ, trao đổi với chính quyền, Chị cố Giám Tỉnh Madeleine Nguyễn Thị Triệu chấp nhận chuyển toàn bộ nhà 206 Nguyễn Văn Đậu gồm Tu Viện và Nhà Thờ Họ Thánh Tâm về ngôi nhà 269 Nguyễn Văn Đậu để phục vụ công ích. Đức Tổng Phaolô Nguyễn Văn Bình đã viết giấy Ủy Quyền cho Cha Savio Nguyễn Chí Chức OFM, phụ trách Họ Đạo Thánh Tâm, thay mặt Tòa Tổng Giám Mục, đã hiện diện, chứng kiến việc Bàn Giao Tu Viện và Nhà Nguyện giữa Dòng Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ và các vị Chính quyền vào ngày 14.08.1978. Cơ sở mới, 269 Nguyễn Văn Đậu, là ngôi nhà có nguồn gốc chủ sở hữu là ông Phạm Văn Kính, thuộc diện cải tạo tư sản năm 1978. Với sự hy sinh tận tình giúp đỡ của các Thầy Dòng Đức Mẹ Người Nghèo, chị Phụ trách Marie Nguyễn Thị Tuyết (Irminia) và 12 chị em cùng nhau thuyên chuyển về ngôi nhà mới. Thế là chị em có cơ hội sống tinh thần từ bỏ, tập thích nghi với hoàn cảnh mới với không gian chật hẹp, phòng ốc thiếu thốn...

Ngày 15.08.1978, lễ Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, Cha Tổng Đại Diện Huỳnh Công Minh đã dâng Thánh lễ đầu tiên tại ngôi nhà mới này và ngày 20.08.1978 cha cố Angello Vũ Văn Đình OFM, Giám Hạt Dòng AEHM Việt Nam làm phép nhà, xin Chúa đoái thương đến ở trong nhà này và hiện diện chúc phúc cho nhà này. Chị em tha thiết nài xin Chúa làm cho nhà này trở thành nơi chan hòa tình bác ái để rồi chính từ nhà này hương thơm tốt lành của Chúa được tỏa lan khắp nơi. Nhờ việc chiêm ngắm Thánh Thể, chị em hiệp tâm xây dựng cộng đoàn bằng đời sống chứng tá âm thầm và sống ơn gọi Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ trong niềm tín thác vào tình thương quan phòng của Thánh Tâm Chúa Giêsu. Dưới sự hướng dẫn của Cha Saviô Nguyễn Chí Chức OFM, sinh hoạt mục vụ nơi đây ngày càng tăng trưởng, nhất là việc huấn giáo cho anh chị em dự tòng và thanh thiếu niên. Cha xứ Bình Hoà Phêrô Nguyễn Văn Hầu (1985-1998) dâng lễ chiều cho thiếu nhi, nhưng vì đau yếu nên chị em mời Cha Gioan Baotixita Nguyễn Văn Thêm, Dòng Don Bosco, dâng thánh lễ vào mỗi chiều Chúa Nhật cho thiếu nhi từ năm 1991 và Ngài vẫn còn tiếp tục cho đến nay.

 Do nhu cầu giáo dân tham dự Thánh lễ ngày càng nhiều hơn nên chị em tu sửa Nguyện Đường Thánh Tâm vào tháng 6 năm 1993. Để đáp ứng nhu cầu đón tiếp các Khấn Tạm về học Thần Học hay các ngành nghề chuyên môn khác, cũng như tạo điều kiện cho các chị em tập trung về tham dự các khóa Bồi Dưỡng do Tỉnh Dòng tổ chức, ngày 19.03.1995, chị Phụ trách Madeleine Nguyễn Thị Triệu (1993-1996) và chị em Cộng đoàn Thánh Tâm mở móng xây dựng Khối Nhà A với sự giúp đỡ của Cha Vinh Sơn Phạm Trung Thành (DCCT). Sau hơn 8 tháng, công trình xây dựng được hoàn thành trong nhiệm kỳ chị Giám Tỉnh Madeleine Đỗ Thị Công.

Để đón tiếp các chị em đau yếu về điều trị bệnh và đón tiếp thêm các chị em trẻ về học tập, vào tháng 10 năm 1997, chị Phụ trách Matta Nguyễn Thị Linh và chị em Cộng đoàn Thánh Tâm lại mở móng xây dựng Khối Nhà B. Cha Giuse Đinh Tất Quý đã quan tâm giúp đỡ chị em trong thời gian thi công và sau 6 tháng công trình được hoàn thành ngày 12.04.1998 trong nhiệm kỳ chị Giám Tỉnh Elisabeth Trần Thị Quỳnh Giao. Tiếp đến, ngày 26.05.2012 Cha cố Giám Tỉnh Phanxicô Xaviê Vũ Phan Long OFM đã chủ sự nghi thức Đặt Viên Đá đầu tiên xây dựng Khối Nhà C - Nguyện Đường Thánh Tâm, trong nhiệm kỳ chị Giám Tỉnh Anne Marie Trần Thị Lý. Sau gần hai năm thi công, ngày 22.02.2014, Thánh Lễ Khánh Thành Nhà Nguyện Thánh Tâm được tổ chức trong niềm vui cảm tạ và tri ân các ân nhân gần xa. Tạ Ơn Chúa, hôm nay chúng ta được hiện diện trong ngôi Nguyện Đường Thánh Tâm khang trang này.

Chị Cố Giám Tỉnh Madeleine Nguyễn Thị Triệu và Hội Đồng Tỉnh Dòng đã thành lập Cộng đoàn Tập Viện Thánh Tâm tại đây từ năm 1983 đến năm 1993 với sự đồng hành của chị Giáo Tập Anna Nguyễn Thị Nguyện, chị Giáo Tập Anna Nguyễn Thị Tạo. Các Tập sinh được Cha cố Agnello Vũ Văn Đình OFM, Cha cố Guy Marie Nguyễn Hồng Giáo OFM và một số Cha Giáo khác tận tình gỉang dạy một vài môn học trong giai đoạn đầy thách đố này. Hơn 50 Tập Sinh «tu chui» được đào tạo tại Tập Viện Thánh Tâm và đang nhiệt thành đảm nhận những trách vụ khác nhau trong Tỉnh Dòng. Chị em kiên trì chuyên chăm cầu nguyện, tiếp tục công tác mục vụ và huấn giáo tại Nguyện Đường Thánh Tâm, Giáo xứ Bình Hòa và Giáo xứ Vô Nhiễm.

 «Ngọt ngào tốt đẹp lắm thay, chị em được sống vui vầy bên nhau» (Tv 133,1). Vâng, quả là như vậy. Hôm nay trong niềm vui sum họp, chị em chúng ta nhìn về quá khứ với niềm tri ân, sống hiện tại cách say mê, nhắm đến tương lai với niềm hy vọng (Tông Thư Đức Thánh Cha Phanxicô gửi tất cả các người Tận Hiến dịp Năm Đời Sống Thánh Hiến 2014). Nhìn lại 60 năm Cộng Đoàn Thánh Tâm (1958-2018) được thành lập, 40 năm Cộng đoàn Thánh Tâm hiện diện tại ngôi nhà này, số 269 Nguyễn Văn Đậu, Thiên Chúa vẫn luôn gìn giữ và chúc lành chị em qua các định hướng và các Dịch vụ Tỉnh Dòng của Cộng Đoàn Thánh Tâm trong an bình, yêu thương trải qua các nhiệm kỳ phụ trách : chị Anna Phùng Thị Cát, chị Madeleine Nguyễn Thị Triệu (về Nhà Cha ngày 11.01.2018), chị Marie Irminia Nguyễn Thị Tuyết (về Nhà Cha ngày 01.06.2015), chị Marie Fidèle Lê Thị Thất (về Nhà Cha ngày 16.12.2007), chị Madeleine Nguyễn Thị Triệu, chị Elisabeth Trần Thị Quỳnh Giao, chị Matta Nguyễn Thị Linh, chị Anne Marie Trần Thị Lý, chị Anna Nguyễn Thị Kính, chị Thérèse Lê Thị Kim Vân, chị Anna Nguyễn Thị Tạo, và chị đương nhiệm Madeleine Nguyễn Thị Đông.

Ghi nhớ 45 năm Tỉnh Dòng Việt Nam được Thành Lập hôm nay với lòng cảm tạ Chúa và biết ơn các chị nguyên Giám Tỉnh đã tận tụy hy sinh phục vụ Tỉnh Dòng : chị cố GT Madeleine Nguyễn Thị Triệu, chị Madeleine Đỗ Thị Công, chị Elisabeth Trần Thị Quỳnh Giao, chị Anne Marie Nguyễn Thị Huyền, chị Anne Marie Trần Thị Lý, chị Anna Tô Thị Hội, và chị Giám Tỉnh đương nhiệm Anna Nguyễn Thị Tạo. Bốn mươi lăm năm, một thời gian đủ dài để những hạt mầm bé nhỏ ban đầu được triển nở thành mảnh vườn đầy hoa trái, một thời gian đủ rộng để chất chứa biết bao nhiêu kinh nghiệm gặp gỡ Chúa qua việc phục vụ tha nhân, một thời gian đủ xa để nhắc nhớ những thế hệ đàn em nhìn lại di sản Đoàn Sủng được thừa hưởng và đáp trả với lòng tri ân.

Ghi nhớ 45 năm Tỉnh Dòng Việt Nam được thành lập, với 259 chị em trong số đó 31 chị em được tham gia vào sứ vụ truyền giáo ngoài biên thùy, hiện diện trong 18 nhà, chúng ta Tạ Ơn Chúa về sự phát triển số lượng này. Cộng đoàn Thánh Tâm là cộng đoàn có số lượng chị em đông nhất so với các cộng đoàn khác, 23 chị em Khấn Trọn và 31 Khấn Tạm và 2 chị ngoại quốc, đang đảm nhận những bổn phận và trách nhiệm khác nhau.

Với ước mong tăng trưởng về phẩm chất đời sống thánh hiến, chị em nhìn lại hành trình lịch sử với cặp mắt đức tin, nhận ra những dấu chỉ Tình yêu của Thiên Chúa luôn tuôn đổ trên Tỉnh Dòng, Cộng đoàn và luôn tỏ lòng biết ơn đối với các chị ra đi trước chúng ta (33 chị). Từ những giọt mồ hôi lao tác và những hy sinh âm thầm của các chị, đang và sẽ có các em trẻ từng bước dõi theo, tiếp tục nói Lời Xin Vâng như Mẹ Maria trong đời sống ơn gọi Phan Sinh Thừa Sai Đức Mẹ. Xin Chúa tiếp tục trợ giúp để chúng ta sống cách triệt để các khía cạnh Đoàn Sủng mà Mẹ Sáng Lập để lại, sẵn sàng dấn thân cho sứ mạng truyền giáo hầu Danh Chúa được lan tỏa khắp nơi.

VP Lịch sử Tỉnh Dòng 2018.