ARGENTINA, "VÙNG ĐẤT BẠC"

Dân số địa phương ngày càng ít vì họ không thể ở lại trong tình trạng tồi tệ của: ô nhiễm môi trường nước và đất nghiêm trọng, vì các biện pháp cần thiết để giảm thiểu ảnh hưởng đến môi trường do hoạt động khai thác mỏ đã không được thực hiện. Điều này có nghĩa là luôn luôn bao gồm những chi phí cao, hay đúng hơn là làm giảm lợi nhuận, và vì thế nó ít hấp dẫn đối với những người muốn thu được lợi nhuận cao nhất.

Sự thiếu kiểm soát của các cơ quan có thẩm quyền cũng ủng hộ cho những hành động thực sự gây hại cho Mẹ Trái đất và con cái, nhất là với những người nghèo nhất. Ngoài ra, người dân địa phương, đặc biệt là người có nguồn gốc tại đó, đôi khi phải rời khỏi vùng đất của chính họ, vì tài nguyên khoáng sản được tìm thấy trong vùng đất ấy mà rất nhiều công ty khai thác mỏ mong muốn chiếm được. Tất cả điều này làm tăng thêm sự chống đối gay gắt đối với "siêu khai thác mỏ", vì những thiệt hại về môi trường và dân số mà chúng gây ra.

Khi tôi ở miền Nam, vùng Esquel, lúc mới đến thành phố, tôi được chào đón với cụm từ nổi tiếng được vẽ trên đỉnh núi: "Không khai thác mỏ". Đây là phương châm của chiến dịch phản đối mạnh mẽ việc khai thác một mỏ vàng ngoài trời gần thành phố, một chiến dịch đã thành công trong việc hoàn toàn ngăn chặn việc khai thác, thậm chí đến ngày nay. Và điều này rất ít khi xảy ra trên toàn đất nước. Tất nhiên các phương tiện truyền thông đóng góp một phần lớn để khuyến khích sự phản đối này từ dư luận quần chúng.

Dường như điều luôn luôn xảy ra là họ không sử dụng bất kỳ phương thức nào khác. Sẽ thuận lợi hơn nếu, cùng với các phong trào công dân khác, thay vì là một lưc lượng ngăn chặn, thì họ có thể tạo nên một áp lực buộc các cơ quan có thẩm quyền phải hoàn thành vai trò của họ như những người bảo vệ người dân và những vùng đất đã được ủy thác họ. Tương tự như vậy, họ có thể gây áp lực lên các nhà lập pháp để ban hành luật bảo vệ con người và môi trường. Điều đó có nghĩa là, có nhiều phương tiện phản đối khác có tính xây dựng hơn và sẽ thúc đẩy sự phát triển bền vững. Đã đến thời điểm này, có lẽ bạn hỏi tại sao tôi lại chọn chủ đề này. Tất cả điều này liên quan gì đến sứ vụ ở Argentina? Vâng, nó có liên quan, và rất nhiều, với những gì đã được báo cáo, nếu bạn có một chút kiên nhẫn để tiếp tục đọc.

Mọi thứ bắt đầu bằng một cuộc trò chuyện với Đức Giám Mục của Giáo phận Salta, nơi mà tôi đang ở. Khi Ngài được biết về nghề nghiệp của tôi là một kỹ sư khai thác mỏ, Ngài tỏ ra quan tâm đến tôi và muốn tôi làm việc trong khoa kỹ thuật của trường đại học Công Giáo. Tôi đã chấp nhận thách đố này, một thách đố không nhỏ vì đã hơn 10 năm kể từ khi tôi rời ngành kỹ thuật và trường đại học, và điều này không nằm trong kế hoạch của tôi là quay lại nghề đó. Nhưng theo những kế hoạch của Thiên Chúa, như Ngài đã tỏ ra qua những giờ suy gẫm và cầu nguyện khác nhau. Tôi đã bắt đầu liên lạc với trường đại học, tôi được yêu cầu trình bày một dự án điều tra trong lĩnh vực kỹ thuật khai thác mỏ, cho thấy tầm quan trọng của ngành khai khoáng trong nền kinh tế của tỉnh Salta.

Sau một cuộc điều tra sơ bộ, tôi nhận thấy rằng họ đang ở giai đoạn bắt đầu thời điểm quan trọng trong việc khai thác mỏ vàng ngoài trời trên địa bàn tỉnh. Tôi nghĩ sẽ rất hữu ích khi thiết lập một số liên hệ với vấn đề này, nhờ đó đóng góp vào sự đào luyện tốt hơn cho dư luận. Và vì vậy tôi đã chọn chủ đề dự án, tập trung vào việc giảm thiểu các tác động môi trường của khai thác vàng ngoài trời. Tôi không ước mong đi vào những vấn đề phức tạp khó hiểu, nhưng tôi phải đề cập đến trách nhiệm chính về các tác động tiêu cực, cho dù nó có trong dư luận hoặc trong môi trường, gây ra do loại khai thác dùng xyanua. Vâng, tất cả chúng ta đều biết rằng đây là vấn đề của một chất độc, tất nhiên nó tùy thuộc vào mức sử dụng.

Mặc dù vậy, số lượng tiêu thụ trong ngành khai thác mỏ chỉ chiếm 20% tổng số lượng sử dụng, vì nó được sử dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp khác như dược phẩm hay hóa học nông nghiệp. Nhưng đây không phải là lý do để không tôn trọng nghiêm ngặt mọi biện pháp an toàn trong quản lý và không thực hiện mọi biện pháp giảm thiểu các tác động môi trường vốn có trong việc sử dụng nó. Đây là mấu chốt của vấn đề! Đó là việc áp dụng những phương tiện này đòi hỏi những khoản chi phí lớn, và vì thế tất nhiên làm giảm lợi nhuận cao mà các công ty có và họ không dễ dàng từ bỏ mục đích này. Họ không muốn mất mát một trong những điều này, không có gì tồi tệ hơn là chuyện của một nhà sản xuất vàng lớn nhất thế giới, sau khi lặp đi lặp lại việc đổ chất thải xyanua ra môi trường đã gây nên những hậu quả môi trường thảm khốc, đã bị buộc phải đóng cửa một khu khai thác vàng lớn ở đất nước này.

Và, mặc dù mọi sự là thế, nhưng công dụng của việc sử dụng xyanua là gì? Không còn nghi ngờ gì nữa, đây là một phần cơ bản của quá trình thu hồi kim loại quí giá, đặc biệt khi nó có trong các khối đá lớn, như nó luôn luôn xảy ra ở đây. Tức là, khi nó không tập trung trong mỏ mạch, để chúng có thể được chiết xuất dưới dạng sàng lọc. Để được phổ biến theo cách này, cần phải loại bỏ một lượng lớn đất hoặc đá để chiết xuất ra một lượng vàng nhỏ, đôi khi ít hơn một gam cho mỗi tấn đá khai thác.

Tuy nhiên, hãy nhớ là giá vàng rất cao, cho nên quá trình chiết xuất này là hoàn toàn hợp lý theo quan điểm kinh tế. Đá được chiết xuất, sau khi được thu gom và nghiền nát, được trộn với một lớp xyanua để hòa tan vàng và để thu hồi lại sau đó. Một phần của xyanua này được tái chế, nhưng phần còn lại vẫn tồn tại trong chất rắn và chất lỏng như là chất cặn bã từ quá trình này. Những thứ này, trước khi thải ra môi trường, trước đây phải "khử xyanua"; nghĩa là giải phóng khỏi xyanua, để giảm thiểu các tác động môi trường mà chúng gây ra. Cuộc điều tra đã tập trung vào việc giảm thiểu này, trong việc lựa chọn phương pháp tốt nhất cho việc "khử hóa xyanua" nói trên.

Đây là đóng góp nhỏ bé của tôi vào "ngôi nhà chung" mà tất cả chúng ta đang sống, để nó có thể được tôn trọng hơn và không bị tước đi vẻ đẹp bao la của nó, và để trong các thụ tạo, nó có thể tiếp tục tỏa sáng với tất cả sự huy hoàng của nó với dấu vết của Đấng Sáng Tạo.

Sara Renca, fmm.